• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فَرْق (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: فَرْق (مفردات نهج البلاغه (جلد ۲))
مقالات مرتبط: فَرْق (مفردات‌قرآن)، یَفْرَقُونَ (لغات‌قرآن).


فَرْق (به فتح فاء و سکون راء) از واژگان نهج البلاغه به معنای جدا كردن است.
موارد زيادى از آن در «نهج البلاغه» آمده است.


فَرْق:
[۱] قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۱۵.    
[۲] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۳۲.    
[۳] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۲۲۴.    
به معنای جدا كردن است.
[۴] ابن فارس، احمد، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۴۹۳.    

راغب در مفردات می‌گويد: فرق قريب به فلق است ليكن فلق به اعتبار شكافته شدن و فرق به اعتبار انفصال و جدائى گفته مى‌شود.
[۵] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۳۲.    

فَرَق (به فتح فاء و راء) (بر وزن شرف) فزع و ترسيدن است.
[۶] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۳۴.    


برخی از مواردی که در نهج البلاغه به کار رفته است، شرح ذیل می باشد:

۲.۱ - فَرِقَتْ - حکمت ۲۲۵ (توصیف زنان)

امیرالمومنین (علیه‌السلام) درباره صفت زنان فرموده:
«وَ إِذا كانَتْ جَبانَةً فَرِقَتْ مِنْ كُلِّ شِيْء يَعْرِضُ لَها.»
[۷] سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۸۲۷، حکمت ۲۲۵.    
[۸] عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۳، ص۲۰۵، حکمت ۲۳۴.    
[۹] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۱۰، حکمت ۲۳۴.    

يعنى «زنى كه ترسو باشد از هرچيزى كه به آبروى او صدمه بزند مى‌ترسد و فاصله مى‌گيرد.»
[۱۰] شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۸۹، حکمت۲۳۴.    
[۱۱] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۱۰.    
(شرح‌های حکمت:
[۱۲] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۱۰.    
[۱۳] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۳، ص۷۸۳.    
[۱۴] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۳۰۳.    
[۱۵] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۶۵.    
)


۲.۲ - بِفِرَاقِ - حکمت ۱۸۱ (نعمت)

در حکمتی می فرمایند:
«لاَ يَنَالُ الْعَبْدُ نِعْمَةً إِلاَّ بِفِرَاقِ أُخْرَى.»
[۱۶] سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۸۱۹، حکمت ۱۸۱.    
[۱۷] عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۳، ص۱۹۶، حکمت ۱۹۱.    
[۱۸] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۰۳، حکمت ۱۹۱.    

«انسان به نعمتى دست نمى‌يابد جز با فراق ديگرى.»
[۱۹] شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۸۱، حکمت ۱۹۱.    
[۲۰] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۸۰.    
(شرح‌های حکمت:
[۲۱] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۵۴.    
[۲۲] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۳، ص۴۹۵.    
[۲۳] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۲۶۵.    
[۲۴] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۸.    
)


از این ماده چندین مورد در «نهج البلاغه» آمده است.
[۲۵] سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۲۶۰، خطبه۱۱۲.    
[۲۶] سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۲۶۹، خطبه۱۱۵.    


۱. ↑ قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۱۵.    
۲. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۳۲.    
۳. ↑ طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۲۲۴.    
۴. ↑ ابن فارس، احمد، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۴۹۳.    
۵. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۳۲.    
۶. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۳۴.    
۷. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۸۲۷، حکمت ۲۲۵.    
۸. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۳، ص۲۰۵، حکمت ۲۳۴.    
۹. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۱۰، حکمت ۲۳۴.    
۱۰. ↑ شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۸۹، حکمت۲۳۴.    
۱۱. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۱۰.    
۱۲. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۱۰.    
۱۳. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۳، ص۷۸۳.    
۱۴. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۳۰۳.    
۱۵. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۶۵.    
۱۶. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۸۱۹، حکمت ۱۸۱.    
۱۷. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۳، ص۱۹۶، حکمت ۱۹۱.    
۱۸. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۰۳، حکمت ۱۹۱.    
۱۹. ↑ شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۸۱، حکمت ۱۹۱.    
۲۰. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۸۰.    
۲۱. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۵۴.    
۲۲. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۳، ص۴۹۵.    
۲۳. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۲۶۵.    
۲۴. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۸.    
۲۵. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۲۶۰، خطبه۱۱۲.    
۲۶. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۲۶۹، خطبه۱۱۵.    


• بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله « فرق»، ج۲، ص۸۱۵.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان حکمت 181 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان حکمت 225 نهج البلاغه
جعبه ابزار