فَجّ (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
فَجّ (به فتح فاء و تشدید جیم) از
واژگان قرآن کریم به معنای راه وسيع است.
جمع آن
فِجاج (به کسر فاء) می‌باشد.
فَجّ به معنای راه وسيع است.
در
مفردات گفته: فَجّ شكافى است ميان دو كوه و در راه وسيع به‌كار می‌رود و جمع آن
فِجاج است.
در
اقرب گفته: راه وسيع ميان دو كوه فَجّ و راه تنگ
شَعْب است.
به مواردی از
فَجّ که در
قرآن به کار رفته است، اشاره می‌شود:
(يَأْتُوكَ رِجالًا وَ عَلى كُلِّ ضامِرٍ يَأْتِينَ مِنْ كُلِ فَجٍ عَمِيقٍ) «پياده و بر هر
مرکب لاغر از هر راه دور می‌آيند.»
(وَ جَعَلْنا فِيها فِجاجاً سُبُلًا لَعَلَّهُمْ يَهْتَدُونَ) يعنى: «در كوه‌ها راه‌هاى وسيع قرار داديم تا آن‌ها به مقاصد و مواطن خويش راه يابند.»
(لِتَسْلُكُوا مِنْها سُبُلًا فِجاجاً) «يعنى تا در زمين به راه‌هاى وسيع وارد شويد.»
در
آیه اول ضمير «فِيها» ظاهرا راجع است به «رَواسِيَ» در صدر آيه
و «سُبُلًا»
بدل است از
فِجاج،
يعنى: «در كوه‌ها راه‌هاى وسيع قرار داديم تا آن‌ها به مقاصد و مواطن خويش راه يابند.»
در آيه دوم
فجاج صفت «سبل» است و مراد از آن
وسعت است، «يعنى تا در زمين به راه‌هاى وسيع وارد شويد.»
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «فجّ»، ج۵، ص۱۵۲.
