• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فَجّ (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





فَجّ (به فتح فاء و تشدید جیم) از واژگان قرآن کریم به معنای راه وسيع است.
جمع آن فِجاج (به کسر فاء) می‌باشد.



فَجّ به معنای راه وسيع است.
در مفردات گفته: فَجّ شكافى است ميان دو كوه و در راه وسيع به‌كار می‌رود و جمع آن فِجاج است.
در اقرب گفته: راه وسيع ميان دو كوه فَجّ و راه تنگ شَعْب است.


به مواردی از فَجّ که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - فَجٍ‌ (آیه ۲۷ سوره حجّ)

(يَأْتُوكَ رِجالًا وَ عَلى‌ كُلِّ ضامِرٍ يَأْتِينَ مِنْ كُلِ‌ فَجٍ‌ عَمِيقٍ‌)
«پياده و بر هر مرکب لاغر از هر راه دور می‌آيند.»


۲.۲ - فِجاجاً (آیه ۳۱ سوره انبياء)

(وَ جَعَلْنا فِيها فِجاجاً سُبُلًا لَعَلَّهُمْ يَهْتَدُونَ‌)
يعنى: «در كوه‌ها راه‌هاى وسيع قرار داديم تا آن‌ها به مقاصد و مواطن خويش راه يابند.»


۲.۳ - فِجاجاً (آیه ۲۰ سوره نوح)

(لِتَسْلُكُوا مِنْها سُبُلًا فِجاجاً)
«يعنى تا در زمين به راه‌هاى وسيع وارد شويد.»
در آیه اول ضمير «فِيها» ظاهرا راجع است به‌ «رَواسِيَ» در صدر آيه و «سُبُلًا» بدل است از فِجاج، يعنى: «در كوه‌ها راه‌هاى وسيع قرار داديم تا آن‌ها به مقاصد و مواطن خويش راه يابند.»
در آيه دوم فجاج صفت «سبل» است و مراد از آن وسعت است، «يعنى تا در زمين به راه‌هاى وسيع وارد شويد.»



۱. قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۵، ص۱۵۲.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، ص۶۲۵.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۳۲۱.    
۴. راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، ص۶۲۵.    
۵. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۴، ص۱۲۱.    
۶. حجّ/سوره۲۲، آیه۲۷.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۵۲۰.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۳۶۹.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۲۰۴.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۱۲۹.    
۱۱. انبیاء/سوره۲۱، آیه۳۱.    
۱۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۳۹۳.    
۱۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۲۷۹.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۱۱۸.    
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۷۴.    
۱۶. نوح/سوره۷۱، آیه۲۰.    
۱۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۵۰.    
۱۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۳۳.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۵، ص۳۴۶.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۴۶.    
۲۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر، مجمع البیان، ج۷، ص۷۴.    
۲۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر، مجمع البیان، ج۷، ص۷۳.    
۲۳. آلوسی، شهاب الدین، تفسیر روح المعانی، ج۲۹، ص۷۶.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «فجّ»، ج۵، ص۱۵۲.    






جعبه ابزار