• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فَتیٰ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





فَتیٰ (به فتح فاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای تازه جوان است.
این واژه دو بار در نهج البلاغه آمده است.



فَتیٰ به معنای تازه جوان است.
به دختر جوان «فتاة» گفته می شود.
و به كنايه برای غلام و کنیز (برده) نیز استعمال می شود.


مواردی که در نهج‌البلاغه استفاده شده به شرح ذیل است:


۲.۱ - فَتاهُمْ - خطبه ۲۳۲ (وصف فساد زمان)

امام علی (علیه‌السلام) درباره وضع زمان فرموده اند: «أَنَّكُمْ في زَمان الْقائِلُ فيهِ بالْحَقِّ قَليلٌ... فَتاهُمْ عارِمٌ، وَ شائِبُهُمْ آثِمٌ،عالِمُهُمْ مُنافِقٌ»
«شما در زمانى هستيد كه حق‌گويان در آن كم هستند جوانشان بد خلق، پيرشان گناهكار، عالمشان دو رو است.»


۲.۲ - فِتْيَةِ - نامه ۴۵ (خطاب به عثمان بن حنيف)

در نامه ای به عثمان بن حنیف فرماندار بصره می‌نویسند: «يابْنَ حُنَيْف، فَقَدْ بَلَغَني أَنَّ رَجُلاً مِنْ فِتْيَةِ أَهْلِ الْبَصْرَةِ دَعاكَ إلى مأْدُبَة، فأَسْرَعْتَ إِلَيْها»
«پسر حنيف به من خبر رسيد كه مردى از جوانان اهل بصره تو را به ميهمانى دعوت كرده، شتابان به آن رفته‌اى»



از این ماده دو مورد در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۰۲.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۱، ص۳۲۵.    
۳. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۱، ص۳۲۵.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۴، ص۱۱۹.    
۵. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۱، ص۳۲۳.    
۶. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۶۹، خطبه ۲۳۲.    
۷. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۲، ص۲۵۴، خطبه ۲۲۸.    
۸. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۵۴، خطبه ۲۳۳.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۵۵، خطبه۲۳۳.    
۱۰. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲۰۸.    
۱۱. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲۱۱.    
۱۲. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۸، ص۵۳۳.    
۱۳. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۵، ص۴۱.    
۱۴. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۱۲.    
۱۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۶۷۵، نامه ۴۵.    
۱۶. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۳، ص۷۸، نامه ۴۵.    
۱۷. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۱۶، نامه ۴۵.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۵۱، نامه ۴۵.    
۱۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۶۴.    
۲۰. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۷۰.    
۲۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۰، ص۱۸۰.    
۲۲. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۹۰.    
۲۳. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۶، ص۲۰۶.    
۲۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۵۶۹، خطبه۲۳۲.    
۲۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۶۷۵، نامه۴۵.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «فتی»، ج۲، ص۸۰۲.    






جعبه ابزار