• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فَتْر (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





فَتْر (به فتح فاء و سکون تاء) از واژگان قرآن کریم به معنای انقطاع از جديّت در كار است.
مشتقات فَتْر که در آیات قرآن آمده عبارتند از:
لا يَفْتُرُونَ‌ (به فتح یاء و سکون فاء) به معنای آرام نمی‌شوند،
لا يُفَتَّرُ (به ضم یاء و فتح فاء) به معنای قطع‌ نمی‌شود،
فَتْرَةٍ (به فتح فاء و سکون تاء) به معنای زمانى است كه در آن پیغمبر نيست و زمان از رسول قطع شده است.


فَتْر به معنای انقطاع از جديّت در كار است.
اصل فَتْر چنان‌كه طبرسی فرمود، به معنى انقطاع از جديّت در كار است.
راغب فُتُور را سكون بعد از حدّت، نرمى پس از شدّت، ضعف بعد از قوّت گفته است.


به مواردی از فَتْر که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - لا يَفْتُرُونَ‌ (آیه ۲۰ سوره انبياء)

(يُسَبِّحُونَ اللَّيْلَ وَ النَّهارَ لا يَفْتُرُونَ‌)
«شب و روز خدا را تسبیح می‌گويند و آرام نمی‌شوند.»
آیه درباره ملائکه است.


۲.۲ - لا يُفَتَّرُ (آیه ۷۴ سوره زخرف)

(إِنَّ الْمُجْرِمِينَ فِي عَذابِ جَهَنَّمَ خالِدُونَ •لا يُفَتَّرُ عَنْهُمْ وَ هُمْ فِيهِ مُبْلِسُونَ‌)
«گناهكاران در عذاب جهنّم پيوسته‌اند، عذاب از آن‌ها قطع‌ نمی‌شود و آن‌ها در جهنّم از نجات نوميداند.»


۲.۳ - فَتْرَةٍ (آیه ۱۹ سوره مائده)

(يا أَهْلَ الْكِتابِ قَدْ جاءَكُمْ رَسُولُنا يُبَيِّنُ لَكُمْ عَلى‌ فَتْرَةٍ مِنَ الرُّسُلِ ...)
«اى اهل کتاب رسول ما به دوران فترت و انقطاع پیامبران آمد، تا نگویيد كه به ما بشير و نذيرى نيامد.»
فترت زمانى است كه در آن پيغمبر نيست و زمان از رسول قطع شده؛ در دوران فترت دین هست، ولى پيغمبر نيست.



۱. قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۵، ص۱۴۶.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، ص۶۲۲.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۳، ص۴۳۳.    
۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۳، ص۲۷۴.    
۵. راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، ص۶۲۲.    
۶. انبیاء/سوره۲۱، آیه۲۰.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۳۷۲.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۲۶۵.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۱۰۷-۱۰۸.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۲۲.    
۱۱. زخرف/سوره۴۳، آیه۷۴-۷۵.    
۱۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۸، ص۱۸۴.    
۱۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۸، ص۱۲۲.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۲، ص۲۶۵.    
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۸۵.    
۱۶. مائده/سوره۵، آیه۱۹.    
۱۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۵، ص۴۱۱.    
۱۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۵، ص۲۵۲.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۶، ص۲۶۲.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۳، ص۲۷۴.    
۲۱. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۴، ص۳۳۲-۳۳۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «فتر»، ج۵، ص۱۴۶-۱۴۷.    






جعبه ابزار