• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

غِطاء (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





غِطاء (به کسر غین) از واژگان قرآن کریم به معنای پرده است.
اين لفظ فقط دو بار در قرآن مجید آمده است.



غِطاء به معنای پرده است.
در مفردات گويد: غطاء مثل طبق و نحو آن است، كه روى چيزى گذاشته شود، چنان‌كه غشاء مثل لباس و نحو آنست، كه روى چيزى بگذارند و آن کنایه از جهالت است.


به مواردی از غِطاء که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - غِطاء (آیه ۱۰۱ سوره کهف)

(الَّذِينَ كانَتْ أَعْيُنُهُمْ فِي‌ غِطاءٍ عَنْ ذِكْرِي وَ كانُوا لا يَسْتَطِيعُونَ سَمْعاً)
يعنى: «كسانی كه از ديدن آیات و شواهد ربوبیّت من چشمشان در پرده‌اى بود و قدرت شنيدن نداشتند و «عمى و صمّ» بودند نه با ديدن خداشناس شدند و نه با شنيدن.»
ظاهرا مراد از «ذکر» پى‌بردن به نظم موجودات است كه سبب يادآورى خدا هستند. يعنى: «كسانی كه از ديدن آيات و شواهد ربوبيّت من چشمشان در پرده‌اى بود و قدرت شنيدن نداشتند و «عمى و صمّ» بودند نه با ديدن خداشناس شدند و نه با شنيدن.» آن نظير:
(وَ جَعَلَ عَلى‌ بَصَرِهِ غِشاوَةً)
(بر چشمش پرده‌اى قرار داده است) است.
غشاوه و غطاء از آثار کفر و عصیان است، كه شخص را نسبت به ديدن و شنيدن شواهد خالق بى‌اعتنا می‌كند.


۲.۲ - غِطاءَ (آیه ۲۲ سوره ق)

(لَقَدْ كُنْتَ فِي غَفْلَةٍ مِنْ هذا فَكَشَفْنا عَنْكَ‌ غِطاءَكَ‌ فَبَصَرُكَ الْيَوْمَ حَدِيدٌ)
يعنى: «تو از قيامت و احوال آن در غفلت بودى پرده را از چشمت گرفتيم چشمت امروز تيز است.»
ملاحظه آيات ما قبل روشن می‌كند كه مراد از «هذا» قیامت و احوال آن است و خطاب‌ «كُنْتَ» متوجّه به منكر معاد است. يعنى اگر در دنيا غفلت نمی‌كردى پرده از چشمت برداشته می‌شد و قيامت را در دنیا می‌ديدى.



اين لفظ فقط دو بار در قرآن کریم آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۵، ص۱۰۶.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، ص۶۰۹.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۱، ص۳۱۸.    
۴. راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، ص۶۰۹.    
۵. کهف/سوره۱۸، آیه۱۰۱.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۳، ص۵۰۷.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۳، ص۳۶۶.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۵، ص۱۳۱.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۷۶۶.    
۱۰. جاثیه/سوره۴۵، آیه۲۳.    
۱۱. مکارم شیرازی، ترجمه قرآن، ص۵۰۱.    
۱۲. رازی، ابوالفتوح، روض الجنان و روح الجنان، ج۱، ص۱۱۵.    
۱۳. ق/سوره۵۰، آیه۲۲.    
۱۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۸، ص۵۲۳.    
۱۵. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۸، ص۳۴۹-۳۵۰.    
۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۳، ص۲۶۵.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۷۹۵.    
۱۸. کهف/سوره۱۸، آیه۱۰۱.    
۱۹. ق/سوره۵۰، آیه۲۲.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «غطاء»، ج۵، ص۱۰۶-۱۰۷.    






جعبه ابزار