• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

غَنَم (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





غَنَم (به فتح غین) از واژگان نهج البلاغه به معنای گوسفند است.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره خوارج و قبیله بنی فراس از این واژه استفاده نموده است.



غَنَم (بر وزن شرف) به معنای گوسفند آمده است.


به برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به‌کار رفته است، به شرح ذیل می‌شود:

۲.۱ - الْغَنَمِ - خطبه ۱۲۷ (خوارج)

امام (صلوات‌الله‌علیه) به خوارج فرموده است:
«وَ إِيّاكُمْ وَ الْفُرْقَةَ! فَإِنَّ الشّاذَّ مِنَ النّاسِ لِلشَّيْطانِ، كَما أَنَّ الشّاذَّةَ مِنَ الْغَنَمِ لِلذِّئْبِ.»
يعنى «از تفرقه بپرهيزيد كه آدم تنها و كنار شونده از عامّه نصيب شیطان است چنانكه گوسفند تنها مانده نصيب گرگ خواهد بود.»


۲.۲ - الغَنَمِ - خطبه ۳ (درباره بیعت خویش)

درباره اجتماع مردم بر بیعت حضرتش فرموده است:
«مُجْتَمِعینَ حَوْلی کَرَبیضَةِ الغَنَمِ
یعنی «گروهی از گوسفندان که داخل آغل می‌شوند.» لفظ «ربیضة الغنم» اضافه صفت بر موصوف است.


۲.۳ - غَنْم - خطبه ۲۵ (توصیه به یارانش)

«بنى فراس بن غنم» نام قبيله‌اى است كه حضرت به يارانش فرموده است:
«أَمَا وَ اللهِ لَوَدِدْتُ أَنَّ لي بِكُمْ أَلفَ فارِس مِنْ بَني فِراسِ بْنِ غَنْم
«خدايا دل‌هايشان ذوب كن چنان كه نمک در آب ذوب مى‌شود.» كه مشهور به شجاعت بودند.



این ماده چند بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۷۹۲.    
۲. طریحی نجفی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۶، ص۱۲۹.    
۳. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۶۱۵.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۸۷، خطبه ۱۲۷.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۲، خطبه ۱۲۵.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۴۸، خطبه ۱۲۷.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۷۵، خطبه ۱۲۷.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۴۴.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۴۶.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۳۳۱.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۲۰۰.    
۱۲. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۱۱۲.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۴۵، خطبه ۳.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۳۱، خطبه ۳.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۴۹، خطبه ۳.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۰، خطبه ۳.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۰۴.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۲۵-۵۲۷.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱، ص۳۸۱.    
۲۰. خویی، حبیب الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۰۴.    
۲۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۲۰۰.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۴، خطبه ۲۵.    
۲۳. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ص۶۱، خطبه ۲۵.    
۲۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۶۷، خطبه ۲۵.    
۲۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۱، خطبه ۲۵.    
۲۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۳۷.    
۲۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۸.    
۲۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۲، ص۹۹.    
۲۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۳، ص۳۵۹.    
۳۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ص۳۳۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «غنم»، ج۲، ص۷۹۲.    






جعبه ابزار