غَضْو (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
غَضْو (به فتح غین و تشدید ضاد) از
واژگان نهج البلاغه به معنای بستن چشم و
چشم به هم نهادن است.
این واژه دارای مشتقاتی است که در
نهج البلاغه بهکار رفته است، مانند:
• أَغْضَاء (به فتح الف و ضاد) به معنای چشم پوشی است.
حضرت علی (علیهالسلام) درباره غصب خلافت و ... از این واژه استفاده نموده است.
غَضْو به معنای بستن چشم و چشم به هم نهادن آمده است.
أَغضَاء به معنای چشم پوشی است.
برخی از مواردی که در «نهجالبلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل میباشد:
امام (صلواتاللهعلیه) در
حکمت ۲۰۳ فرموده است:
«أَغْضِ عَلَى الْقَذَى وَ الاَْلَمِ تَرْضَ أَبَداً.» «چشم خود را بر خاشاک و رنجها فرو بند تا هميشه راضى باشى.»
یعنی بر ناگواریهای
دنیا تحمل کن و از آنها چشم بپوش و گرنه هیچ وقت از زندگی راضی نخواهی شد، زندگی پر از مرارتها و تلخکامی و گرفتاری است، باید آن را همانطور قبول کرد و متحمل شد و گرنه خوشنودی از دنیا محال است.
در این دنیا کسی بی غم نباشد | | اگر باشد بنی آدم نباشد. |
| | |
«قذی» تراشه و نظیر آن است که در چشم افتد.
درباره غصب خلافت فرموده:
«فَنَظَرْتُ فَإِذا لَيْسَ لي مُعينٌ إِلاّ أَهْلُ بَيْتي، فَضَنِنْتُ بِهمْ عَنِ المَوْتِ وَ أَغْضَيْتُ عَلَى القَذَى، وَ شَرِبْتُ عَلَى الشَّجا.» «دیدم برای گرفتن
خلافت فقط خانوادهام یار منند، از
مرگ آنها
بخل ورزیدم و بر تراشه چشم
صبر کردم و بر روی استخوان که گلوگیرم کرده بود
آب نوشیدم.»
این ماده سه بار در «نهجالبلاغه» آمده است.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «غضو»، ج۲، ص۷۸۵.