غَبْق (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
غَبْق (به فتح غین) از
واژگان نهج البلاغه به معنای نوشاندن در وقت
شب یا
عصر است.
این واژه دارای مشتقاتی است که در
نهج البلاغه به‌کار رفته است، مانند:
•
غَبُوق (به فتح غین و ضم باء) به معنای آن‌چه در وقت
عشاء نوشیده می‌شود.
درباره زمان آینده و
نصرت حق از این واژه استفاده نموده است.
غَبْق (بر وزن عقل) به معنای نوشاندن در وقت شب یا عصر آمده است.
غَبُوق آن‌چه در وقت عشاء نوشیده می‌شود:
«
غَبْقا: سَقاهُ الغَبُوق: ما شَربَ بِالعَشّی.»
«صبوح» آن‌چه در صبح نوشیده شود.
موردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره زمان آینده و نصرت حق فرموده است:
«لَيُشْحَذَنَّ فيها قَوْمٌ شَحْذَ الْقَيْنِ النَّصْلَ تُجْلَى بِالتَّنْزيلِ أَبْصارُهُمْ، وَ يُرْمَى بِالتَّفْسيرِ في مَسامِعِهمْ، وَ يُغْبَقونَ كَأْسَ الْحِكْمَةِ بَعْدَ الصَّبوحِ.» «سپس گروهى براى درهم كوبيدن فتنه‌ها آبديده و مهيا مى‌گردند همچون مهيّا شدن
شمشیر به دست تيرگر! چشم اينان با
قرآن روشنى مى‌گيرد و معانى آياتش به گوش آنان افكنده مى‌شود و شامگاهان و صبحگاهان از جام
حکمت و معارف الهى سيراب مى‌گردند.»
معنای آن در «شحذ- صبح» گذشت.
این ماده قثط یک بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «غبق»، ج۲، ص۷۷۴.
