• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

غَبَر (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





غَبَر (به فتح غین و باء) از واژگان قرآن کریم به معنای ماندن و رفتن و از لغات اضداد است.
لفظ غابرین هفت بار در قرآن کریم تكرار شده و همه درباره زن لوط (علیه‌السّلام) است.



غَبَر به معنای ماندن و رفتن و از لغات اضداد است.
غَبُور به معناى ماندن و رفتن است.
در اقرب الموارد آمده: «غَبَرَ غُبُوراً: مَكَثَ وَ بَقِيَ وَ- ذَهَبَ وَ مَضَى» و آن از لغات اضداد است.
گرد را از آن غُبار گويند كه بقيّه خاک پراكنده شده است.


به مواردی از غَبَر که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - غَبَرَةٌ (آیه ۴۰ سوره عبس)

(وَ وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ عَلَيْها غَبَرَةٌ)
(و صورت‌هايى در آن روز غبارآلود است)
«غَبَرَه» به معناى غُبار است.
راغب گويد: غَبَرَه، غبارى است كه بر روى چيزى نشيند و آن‌چه به رنگ غبار باشد.
ظاهرا مراد از آیه گرفتگى و غمگينى روی‌هاست، نه اين‌كه بر آنها غبار نشسته است، مثل‌:
(وَ وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ باسِرَةٌ)
(و در آن روز صورت‌هايى عبوس و درهم كشيده است)
كه به معنى بسيار عبوس است.
مثل‌: (يَوْمَ تَبْيَضُّ وُجُوهٌ وَ تَسْوَدُّ وُجُوهٌ‌)
(... روزى خواهد بود كه چهره‌هايى سفيد، و چهره‌هايى سياه مى‌گردد).


۲.۲ - الْغابِرِينَ‌ (آیه ۸۳ سوره اعراف)

(فَأَنْجَيْناهُ وَ أَهْلَهُ إِلَّا امْرَأَتَهُ كانَتْ مِنَ‌ الْغابِرِينَ‌)
«لوط و خانواده او را نجات داديم مگر زنش را كه از بازماندگان بود.»
در مفردات گفته: غابر كسى است كه بعد از رفتن آن‌كه با او بود باز ماند.
(مِنَ‌ الْغابِرِينَ‌) نشان می‌دهد كه او در عقيده و بت‌پرستی و عدم توحید در زمره قوم لوط بود كه عذاب شاملش شد و مراد از غابرين بنا بر ظهور، بازماندگان در شهراند پس از خارج شدن لوط و اهلش.



لفظ غابرین هفت بار در قرآن کریم تكرار شده و همه درباره زن لوط (عليه‌السّلام) است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۵، ص۸۷.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، ص۶۰۱.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۳، ص۴۱۹.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۴، ص۱۰.    
۵. عبس/سوره۸۰، آیه۴۰.    
۶. مکارم شیرازی، ترجمه قرآن، ص۵۸۵.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۳۴۴.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۲۱۰.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۳۱۵.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۶۶۸.    
۱۱. راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، ص۶۰۱.    
۱۲. قیامة/سوره۷۵، آیه۲۴.    
۱۳. مکارم شیرازی، ترجمه قرآن، ص۵۷۸.    
۱۴. آل عمران/سوره۳، آیه۱۰۶.    
۱۵. مکارم شیرازی، ترجمه قرآن، ص۶۳.    
۱۶. اعراف/سوره۷، آیه۸۳.    
۱۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۸، ص۲۳۳.    
۱۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۸، ص۱۸۴.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۹، ص۱۶۸.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۳۵۶.    
۲۱. راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، ص۶۰۱.    
۲۲. اعراف/سوره۷، آیه۸۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «غبر»، ج۵، ص۸۷.    






جعبه ابزار