• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

غَضْو (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





غَضْو (به فتح غین و تشدید ضاد) از واژگان نهج البلاغه به معنای بستن چشم و چشم به هم نهادن است.
این واژه دارای مشتقاتی است که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، مانند:
أَغْضَاء (به فتح الف و ضاد) به معنای چشم پوشی است.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره غصب خلافت و ... از این واژه استفاده نموده است.



غَضْو به معنای بستن چشم و چشم به هم نهادن آمده است.
أَغضَاء به معنای چشم پوشی است.


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - أَغْضِ - حکمت ۲۰۳ (موعظه)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در حکمت ۲۰۳ فرموده است:
«أَغْضِ عَلَى الْقَذَى وَ الاَْلَمِ تَرْضَ أَبَداً.»
«چشم خود را بر خاشاک و رنج‌ها فرو بند تا هميشه راضى باشى.» یعنی بر ناگواری‌های دنیا تحمل کن و از آنها چشم بپوش و گرنه هیچ وقت از زندگی راضی نخواهی شد، زندگی پر از مرارت‌ها و تلخ‌کامی و گرفتاری است، باید آن را همان‌طور قبول کرد و متحمل شد و گرنه خوشنودی از دنیا محال است.
در این دنیا کسی بی غم نباشداگر باشد بنی آدم نباشد.

«قذی» تراشه و نظیر آن است که در چشم افتد.


۲.۲ - أَغْضَيْتُ - خطبه ۲۶ (غصب خلافت)

درباره غصب خلافت فرموده:
«فَنَظَرْتُ فَإِذا لَيْسَ لي مُعينٌ إِلاّ أَهْلُ بَيْتي، فَضَنِنْتُ بِهمْ عَنِ المَوْتِ وَ أَغْضَيْتُ عَلَى القَذَى، وَ شَرِبْتُ عَلَى الشَّجا.»
«دیدم برای گرفتن خلافت فقط خانواده‌ام یار منند، از مرگ آنها بخل ورزیدم و بر تراشه چشم صبر کردم و بر روی استخوان که گلو‌گیرم کرده بود آب نوشیدم.»


این ماده سه بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۷۸۵.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۴، ص۲۱۸.    
۳. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن-دار القلم، ج۱، ص۶۰۷.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۲۴، خطبه ۲۰۳.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۳۰۱، حکمت ۲۱۳.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۰۷، حکمت ۲۱۳.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۸۵.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۹۶.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۹۶.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۳، ص۶۳۹.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۲۸۵.    
۱۲. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۱۹، ص۳۴.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۶، خطبه ۲۶.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۶۲، خطبه ۲۶.    
۱۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۶۸، خطبه ۲۶.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۳.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۶.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۶.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۲، ص۱۱۵.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۳، ص۳۶۷.    
۲۱. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۲، ص۲۰.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «غضو»، ج۲، ص۷۸۵.    






جعبه ابزار