• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

غضو (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





غَضّو (به فتح غین و تشدید ضاد) از واژگان نهج البلاغه به معنای بستن چشم و چشم به هم نهادن است. این واژه دارای مشتقاتی است که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، مانند: أَغْضَاء (به فتح الف و ضاد) به معنای چشم پوشی. حضرت علی (علیه‌السلام) درباره غصب خلافت و ... از این واژه استفاده نموده است.



غَضّو به معنای بستن چشم و چشم به هم نهادن آمده است. أَغضَاء به معنای چشم پوشی است.


امام (صلوات‌الله‌علیه) در حکمت ۲۰۳ فرموده است: «أَغْضِ عَلَى الْقَذَى وَالاَْلَمِ تَرْضَ أَبَداً» (چشم خود را بر خاشاک و رنج‌ها فرو بند تا هميشه راضى باشى.) (شرح‌های حکمت: ) یعنی بر ناگواری‌های دنیا تحمل کن و از آنها چشم بپوش و گرنه هیچ وقت از زندگی راضی نخواهی شد، زندگی پر از مرارت‌ها و تلخ‌کامی و گرفتاری است، باید آن را همان‌طور قبول کرد و متحمل شد و گرنه خوشنودی از دنیا محال است.
در این دنیا کسی بی غم نباشداگر باشد بنی آدم نباشد.

«قذی» تراشه و نظیر آن است که در چشم افتد.
درباره غصب خلافت فرموده: «فَنَظَرْتُ فَإِذَا لَيْسَ لِي مُعِينٌ إِلاَّ أَهْلُ بَيْتِي، فَضَنِنْتُ بِهمْ عَنِ المَوْتِ وَأَغْضَيْتُ عَلَى القَذَى، وَشَرِبْتُ عَلَى الشَّجَا» «دیدم برای گرفتن خلافت فقط خانواده‌ام یار منند، از مرگ آنها بخل ورزیدم و بر تراشه چشم صبر کردم و بر روی استخوان که گلو‌گیرم کرده بود آب نوشیدم.» (شرح‌های خطبه: )


این ماده سه بار در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۷۸۵.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۴، ص۲۱۸.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۲۴، خطبه ۲۰۳.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۳۰۱، حکمت ۲۱۳.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۰۷، حکمت ۲۱۳.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۸۵.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۹۶.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۹۶.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۳، ص۶۳۹.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۲۸۵.    
۱۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۹، ص۳۴.    
۱۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۵، خطبه ۲۶.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۶۲، خطبه ۲۶.    
۱۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۶۸، خطبه ۲۶.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۳.    
۱۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۶.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۶.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۲، ص۱۱۵.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۳، ص۳۶۷.    
۲۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۲، ص۲۰.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «غضو»، ج۲، ص۷۸۵.    






جعبه ابزار