• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

غرم (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





غُرْم (به ضم غین) و مَغْرَم (به فتح میم و راء) از واژگان نهج البلاغه به معنای ضرر مالی است. این واژه دارای مشتقاتی است که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، مانند: غَریم (به فتح غین) به معنای به مدیون و دین دهنده و غَرام (به فتح غین) به معنای ثابت و لازم. حضرت علی (علیه‌السلام) درباره زمان بعد از خود و ... از این واژه استفاده نموده است.



غُرْم و مَغْرَم (بر وزن قفل) به معنای ضرر مالی آمده است. غریم به مدیون و دین دهنده هر دو اطلاق می‌شود. غرام یعنی ثابت و لازم.


امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره زمان بعد از خود فرموده است: «يأْتِي عَلَى النَّاسِ زَمَانٌ... يَعُدُّونَ الصَّدَقَةَ فِيهِ غُرْماً، وَصِلَةَ الرَّحِمِ مَنّاً» «زمانى بر مردم فرا مى‌رسد كه ...، در آن زمان كمك به نيازمندان خسارت و ضرر محسوب مى‌شود و صله رحم منّت» (شرح‌های حکمت: )
درباره اهل ثروت فرموده است: «فَمَنْ آتَاهُ اللهُ مالاً فَلْيَصِلْ بِهِ الْقَرَابَةَ ... وَلْيُعْطِ منْهُ الْفَقِيرَ وَالْغارِمَ» (كسى كه خداوند به او ثروت بخشيده، بايد پيوند خويشاوندى را برقرار سازد (و صله رحم كند)، از ميهمانان (شايسته) به خوبى پذيرايى كند، اسيران را آزاد سازد و به فقرا و بدهكاران كمك دهد.) (شرح‌های خطبه: )
در نامه ۳۱ به فرموده است: «وَغَرِيمِ الْمَنايا» «قرض‌دار مرگ‌ها» (شرح‌های نامه: ) یعنی که باید بمیرد.


مواردی از این ماده در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۷۸۱.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۶، ص۱۲۷.    
۳. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۶، ص۱۲۵.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۹۲، حکمت ۹۶.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۱۷۳، حکمت ۱۰۲.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۸۵، حکمت ۱۰۲.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۵۷.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۹۴.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۹۴.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۲، ص۶۰۰.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۱۵۰.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۲۶۰.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۰۶، خطبه ۱۴۲.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۳۳، خطبه ۱۳۸.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۹۸، خطبه ۱۴۲.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص ۳۰۱.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۳۴.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۳۶.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۵۷۸.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۸، ص۴۰۲.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۷۴.    
۲۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۶۳۰، نامه ۳۱.    
۲۳. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۴۲، نامه ۳۱.    
۲۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۹۱، نامه ۳۱.    
۲۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۱۱.    
۲۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲.    
۲۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴.    
۲۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۹، ص۴۶۳.    
۲۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۲.    
۳۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۶، ص۵۴.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «غرم»، ج۲، ص۷۸۱.    






جعبه ابزار