• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

غبق (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





غَبق (به فتح غین) از واژگان نهج البلاغه به معنای نوشاندن در وقت شب یا عصر است. این واژه دارای مشتقاتی است که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، مانند: غَبُوق (به فتح غین و ضم باء) به معنای آنچه در وقت عشاء نوشیده می‌شود. حضرت علی (علیه‌السلام) درباره زمان آینده و نصرت حق از این واژه استفاده نموده است.



غَبق (بر وزن عقل) به معنای نوشاندن در وقت شب یا عصر آمده است. غَبُوق آنچه در وقت عشاء نوشیده می‌شود: «غبقه غبقا: سقاه الغبوق- الغبوق: ما شرب بالعشّی» «صبوح» آنچه در صبح نوشیده شود.


امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره زمان آینده و نصرت حق فرموده است: «لَيُشْحَذَنَّ فِيهَا قَوْمٌ شَحْذَ الْقَيْنِ النَّصْلَ تُجْلَى بِالتَّنْزِيلِ أَبْصَارُهُمْ، وَيُرْمَى بِالتَّفْسِيرِ فِي مَسَامِعِهمْ، وَيُغْبَقُونَ كَأْسَ الْحِكْمَةِ بَعْدَ الصَّبُوحِ» «سپس گروهى براى درهم كوبيدن فتنه‌ها آبديده و مهيا مى‌گردند همچون مهيّا شدن شمشیر به دست تيرگر! چشم اينان با قرآن روشنى مى‌گيرد و معانى آياتش به گوش آنان افكنده مى‌شود و شامگاهان و صبحگاهان از جام حکمت و معارف الهى سيراب مى‌گردند.» (شرح‌های خطبه: ) معنای آن در «شحذ- صبح» گذشت.


این ماده قثط یک بار در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۴.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۵، ص۲۲۱.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۴، ص۱۴.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص، خطبه ۱۵۰.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۴۷، خطبه ۱۴۶.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۰۸، خطبه ۱۵۰.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۱۷.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۹۲.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۹۴.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۷۲۵.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۱۳۷.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۱۲۶.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «غبق»، ج۲، ص۷۷۴.    






جعبه ابزار