عیم (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عیم و
اِعْتِيَام (به کسر الف و تاء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای اختیار کردن و برگزیدن است. این واژه دارای مشتقاتی است که در
نهج البلاغه به‌کار رفته است، مانند:
عِيْمَة (به کسر عین) به معنای مال بهتر و مال اختیار شده است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در وصف
رسول خدا (صلی‌اللّه‌علیه‌و‌آله) و ... از این واژه استفاده نموده است.
عیم و
اِعْتِيَامبه معنای اختیار کردن و برگزیدن آمده است. گویند: «اعْتَامَ الرجلُ اعْتِيَاماً: اختار»
عِيْمَة به کسر اوّل یعنی مال بهتر و مال اختیار شده،
امام (صلوات‌الله‌علیه) در وصف رسول خدا (صلی‌اللّه‌علیه‌و‌آله) فرموده است:
«وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، الْـمُجْتَبَى مِنْ خَلاَئِقِهِ، وَالْمُعْتَامُ لِشَرْحِ حَقَائِقِهِ» یعنی برگزیده شده برای شرح حقائق
خدا.
(شرح‌های خطبه:
)
به
مصقلة بن هبیره که به
شام فرار کرد و شرح حال آن در «صقل» گذشت
می‌نویسد:
«بَلَغَنِي ... أَنَّكَ تَقْسِمُ فَيْءَ... فِيمَنِ اعْتَامَكَ مِنْ أَعْرَابِ قَوْمِكَ» «خبر رسید... که تو اموال
مسلمانان... را میان
اعراب قوم خود که تو را برگزیده‌اند تقسیم می‌کنی.»
(شرح‌های نامه:
)
این ماده دو بار در
نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «عیم»، ج۲، ص۷۷۰.
