• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عِظْلِم (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





عِظْلِم (به کسر عین و لام) از واژگان نهج البلاغه به معنای نیل (مادّه کبود رنگی که در نقّاشی به کار می‌رود) است. حضرت علی (علیه‌السلام) درباره برادرش عقیل از این واژه استفاده نموده است.



عِظْلِم به معنای نیل (مادّه کبود رنگی که در نقّاشی به کار می‌رود) آمده است. «الْعِظْلِمُ: نبت یُصبَغِ بِه»


امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره برادرش عقیل که از آن حضرت چیزی بر خلاف حق از بیت المال می‌خواست فرموده است: «وَرَأَيْتُ صِبْيَانَهُ شُعْثَ [الشُّعُورِ، غُبْرَ] الاَْلْوَانِ، مِنْ فَقْرِهِمْ، كَأَنَّمَا سُوِّدَتْ وُجُوهُهُمْ بِالْعِظْلِمِ» (كودكانش را ديدم كه از گرسنگی موهايشان ژوليده و رنگ‌شان بر اثر فقر دگرگون گشته، گويا صورت‌شان با نيل رنگ شده بود.) (شرح‌های خطبه: ) یعنی گوئی چهره‌های آنها را نیل کشیده شده بود، معنای آن در «شعث» گذشت و در «عقیل» مطلبی در این باره آمده است.


این ماده یک بار در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۷۲۹.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۶، ص۱۱۸.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۵۴، خطبه ۲۲۳.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۲۴۴، خطبه ۲۱۹.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۴۶، خطبه ۲۲۴.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۴۰.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۵۴.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۵۶.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۸، ص۴۰۵.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۴، ص۲۹۲.    
۱۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۲۴۵.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «عظلم»، ج۲، ص۷۲۹.    






جعبه ابزار