عِشار (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عِشار (به كسر عین) از
واژگان قرآن کریم به معنای شتر آبستن است.
جمع آن به صورت
عُشَراء (به ضم عین و فتح راء) آمده است.
عِشار به معنای شتر آبستن است. جمع آن به صورت عُشَراء آمده است.
اهل لغت گفته‌اند: عُشَراء ناقه‌ای است كه در دهمين يا هشتمين ماه حاملگى است و يا مطلق شتر آبستن است.
به موردی از
عِشار که در قرآن به کار رفته است، اشاره می‌شود:
(وَ إِذَا الْجِبالُ سُيِّرَتْ. وَ إِذَا الْعِشارُ عُطِّلَتْ) (و كوه‌ها به حركت درآيند، و با ارزش‌ترين اموال به دست فراموشى سپرده شود.)
چون
آیه درباره
قیامت است گفته‌اند: آن‌گاه كه شتران آبستن (مورد علاقه عرب) رها كرده شوند.
ولى به نظر من مراد از عشار مطلق
حامله است، نه شتران و مراد از
(عُطِّلَتْ) خالى بودن است.در كتاب معاد از نظر قرآن و علم
چنين نوشته‌ام:
ابن اثیر در
نهایه گويد: عشراء شترى را گويند كه ده ماه از حاملگى آن گذشته باشد.
سپس اين كلمه عموميت يافت به هر حامله عشراء گفته شد، جمع آن عشار است. صاحب
قاموس گفته: تعطيل به معنى تفريغ و خالى كردن است بنابر اين اگر گوئيم فلان اداره تعطيل شد يعنى از كارمندان خالى گرديد.
در آيه ديگر در خصوص قيامت آمده:
(وَ تَضَعُ كُلُّ ذاتِ حَمْلٍ حَمْلَها) يعنى: «آن روز هر باردار بار خود را می‌گذارد».
در آيه ديگر هست:
(إِنَّ يَوْمَ الْفَصْلِ كانَ مِيقاتاً) على هذا ظاهر آن است كه مراد از
(وَ إِذَا الْعِشارُ عُطِّلَتْ) خالى شدن حامله‌ها و گسيختن ذرّات موجودات از همديگر است تا ذره‌اى در بطن ذره‌اى نماند.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «عشار»، ج۵، ص۲.
