• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عَنَد (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





عَنَد (به فتح عین و نون) و عُنود (به ضم عین) از واژگان نهج البلاغه به معنای مخالفت با حقّ است. این واژه دارای مشتقاتی است که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، مانند: عَنِيد (به فتح عین) به معنای طاغی، مخالف حق و لجوج. حضرت علی (علیه‌السلام) درباره مردم زمان خویش و ... از این واژه استفاده نموده است.



عَنَد و عُنود به ضم اوّل به معنای مخالفت با حقّ آمده است. «عَنَد عُنودا: خالَفَ‌ الحقَّ‌ و ردَّهُ‌ عارفاً بهِ‌» عَنِيد به معنای طاغی، مخالف حق، لجوج آمده است.


امام (صلوات‌الله‌علیه) در خطبه ۳۲ درباره زمان فرموده است: «أَيُّهَا النَّاسُ، إِنَّا قَدْ أَصْبَحْنَا في دَهْر عَنُود، وَزَمَن كَنُود، يُعَدُّ فِيهِ الُمحْسِنُ مُسِيئاً» «مردم ما دچار روزگاری مخالف حق و زمانی ناسپاس شدیم، که در آن، نیکوکار بدکار حساب می‌شود.» (شرح‌های خطبه: )
در وصف دنیا فرموده است: «وَالْعَنُودُ الصَّدُودُ» «طاغی و بازدارنده از حق.» (شرح‌های خطبه: )
در خطبه ۲۲۱ آمده است: «وَتَنْقَادُ بِهِ بَعْدَ الْمُعَانَدَةِ» «با ذکر خدا منقاد شوی بعد از مخالفت حق.» (شرح‌های خطبه: )


این ماده چهار بار در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۷۵۷.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۳، ص۱۰۹.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۳، ص۶۵۴.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۷، خطبه ۳۲.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۷۳، خطبه ۳۲.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۷۴، خطبه ۳۲.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۵.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۳۷.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۳۹.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۲، ص۲۵۹.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۴، ص۴۸.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۲، ص۱۷۴.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۴۶، خطبه ۱۹۱.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۱۵۹، خطبه ۱۸۶.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۸۵، خطبه ۱۹۱.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۴۳.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۷۱.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۹۰.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۳۴۱.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۲۵۵.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۳، ص۱۲۲.    
۲۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۴۵، خطبه ۲۲۱.    
۲۳. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۲۳۷، خطبه ۲۱۷.    
۲۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۴۲، خطبه ۳۳۳.    
۲۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۳۵.    
۲۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۲۴.    
۲۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۲۶.    
۲۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۸، ص۳۴۶.    
۲۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۴، ص۲۵۳.    
۳۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۱۷۶.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «عند»، ج۲، ص۷۵۷.    






جعبه ابزار