• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عَزَمْتَ (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





عَزَمْتَ: (فاِذا عَزَمْتَ فَتَوَکَّلْ عَلَی اللّٰهِ)
عَزَمْتَ: از مادّه «عزم» به معنی «اراده حتمی بر انجام دادن کاری» است.
آیه مورد بحث می‌گوید:
«... هنگامی که تصمیم گرفتی (قاطع باش و) بر خدا توکّل کن...»
همان‌ اندازه که به هنگام مشورت باید، نرمش و انعطاف به خرج داد، در موقع اتخاذ تصمیم نهایی باید قاطع بود، بنابراین پس از برگزاری مشاوره و روشن شدن نتیجه مشورت، باید هرگونه تردید و دودلی و آرای پراکنده را کنار زد و با قاطعیت تصمیم گرفت و این همان چیزی است که در آیه فوق از آن تعبیر به «عزم» شده است و آن تصمیم قاطع می‌باشد.



به موردی از کاربرد عَزَمْتَ در قرآن، اشاره می‌شود:

۱.۱ - عَزَمْتَ (آیه ۱۵۹ سوره آل عمران)

(فَبِما رَحْمَةٍ مِّنَ اللّهِ لِنتَ لَهُمْ وَ لَوْ کُنتَ فَظًّا غَلیظَ الْقَلْبِ لانفَضّواْ مِنْ حَوْلِکَ فاعْفُ عَنْهُمْ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَ شاوِرْهُمْ فی الاَمْرِ فاِذا عَزَمْتَ فَتَوَکَّلْ عَلَی اللّهِ اِنَّ اللّهَ یُحِبُّ الْمُتَوَکِّلینَ)
(به سبب رحمت الهی، در برابر مؤمنان، نرم و مهربان شدی و اگر خشن و سنگدل بودی، از اطراف تو، پراکنده می‌شدند. پس آن‌ها را ببخش و برای آن‌ها آمرزش بطلب و در کارها با آنان مشورت کن! امّا هنگامی که تصمیم گرفتی، قاطع باش و بر خدا توکّل کن؛ زیرا خداوند توکّل کنندگان را دوست دارد.)

۱.۲ - عَزَمْتَ در مجمع‌ البیان

شیخ طبرسی در مجمع البیان می‌فرماید:
(فاِذا عَزَمْتَ) یعنی چون تصمیم قلبی بر انجام و امضای کار گرفتی؛ و از حضرت امام صادق (علیه‌السّلام) حدیث است که: «عزیمت به ضم عین» است و بنا بر این قرائت، معنی چنین است: پس چون من برای تو عزم پدید آوردم و تو را به راه صواب ارشاد کردم و توفیق به تو دادم و اراده و صلاح را به تو باز نمودم.


۱. آل عمران/سوره۳، آیه۱۵۹.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، ص۵۶۵.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۶، ص۱۱۳.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‌، ط-دار الکتب الاسلامیه‌، ج۳، ص۱۴۸.    
۵. آل عمران/سوره۳، آیه۱۵۹.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۷۱.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۴، ص۳۱۵.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۸۶۹.    



شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «عَزَمْتَ»، ج۳، ص۱۶۷.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره آل عمران | لغات قرآن




جعبه ابزار