عَذْب (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عَذْب:(هذا عَذْبٌ فُراتٌ) «عَذْب» چنان كه «
راغب» در «
مفردات» مى‌گويد، به معناى گوارا، پاكيزه و خنک است،
و در «
لسان العرب»، تنها به معناى آب پاكيزه تفسير شده (المَاءُ الطَّيِّب)
كه ممكن است خنک و شيرين بودن آن نيز در مفهوم «طيب» جمع باشد.
ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با عَذْب:
(وَ هُوَ الَّذِي مَرَجَ الْبَحْرَيْنِ هَذَا عَذْبٌ فُرَاتٌ وَ هَذَا مِلْحٌ أُجَاجٌ وَ جَعَلَ بَيْنَهُمَا بَرْزَخًا وَ حِجْرًا مَّحْجُورًا) (او كسى است كه دو دريا را در كنار هم قرارداد؛ اين گوارا و شيرين، و آن شور و تلخ؛ و در ميان آنها برزخى قرار داد تا با هم مخلوط نشوند گويى هر يک به ديگرى مى‌گويد: دور باش و نزدیک نيا.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه عذب اگر درباره آب به كار رود، به معناى آب خوش طعم است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(وَ مَا يَسْتَوِي الْبَحْرَانِ هَذَا عَذْبٌ فُرَاتٌ سَائِغٌ شَرَابُهُ وَ هَذَا مِلْحٌ أُجَاجٌ وَ مِن كُلٍّ تَأْكُلُونَ لَحْمًا طَرِيًّا وَ تَسْتَخْرِجُونَ حِلْيَةً تَلْبَسُونَهَا وَ تَرَى الْفُلْكَ فِيهِ مَوَاخِرَ لِتَبْتَغُوا مِن فَضْلِهِ وَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ) (اين دو دريا يكسان نيستند: اين گوارا و شيرين است و نوشيدنش خوشگوار، و آن يكى شور و تلخ و گلوگير؛ ولى از هر يک از آن دو گوشتى تازه مى‌خوريد و وسايل زينتى استخراج كرده مى‌پوشيد؛ و كشتی‌ها را در آن مى‌بينى كه آب‌ها را مى‌شكافند و به سوى مقصد پيش مى‌روند تا از فضل
خداوند بهره گيريد، و شايد شكر نعمت‌هاى او را به جا آوريد.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: بعضى گفته‌اند: كلمه عذب به معناى آب پاكيزه است، و كلمه فرات به معناى آبى است كه سوز عطش را مى‌شكند، و يا آبى است كه خنک باشد. و كلمه سائغ آن آبى را گويند كه از گوارايى، با سهولت به حلق فرو رود. و كلمه اجاج به معناى آبى است كه به خاطر شورى و يا تلخى، حلق را مى‌سوزاند.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، بر گرفته از مقاله «عَذْب»، ص۳۷۶.
