عَدَد (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عَدَد و
عَدّ (به فتح عین) از
واژگان نهج البلاغه به معنای شمردن است. این واژه دارای مشتقاتی است که در
نهج البلاغه بهکار رفته است، مانند:
عِدّه (به کسر عین) به معنای شیء
معدود،
اِعْدَادُ (به کسر الف) به معنای آماده کردن و
عُدّه (به ضم عین) به معنای شیء آماده شده.
حضرت علی (علیهالسلام) در رابطه با
توحید و ... از این واژه استفاده نموده است.
عَدَد و
عَدّ به معنای شمردن آمده است.
عدد اسم مصدر به معنای شمرده است. «العَدُّ: الإِحصاءُ و
الاسمُ العَدَدُ و
العَدِيدُ»
تَعدید به معنای ذخیره کردن آمده است.
عِدّه به کسر اول: به معنای شیء
معدود آمده است. «العِدَّةُ: هِی الشِیء
المَعْدُودُ»
اِعْدَادُ به معنای آماده کردن
و
عُدّه به معنای شیء آماده شده است.
امام (صلواتاللهعلیه) در رابطه با توحید فرموده است:
«وَمَنْ حَدَّهُ فَقَدْ عَدَّهُ، وَمَنْ قَالَ: «فِيمَ» فَقَدْ ضَمَّنَهُ» «هر کسی
خدا را محدود بداند او را شمرده است و هر که بگوید: خدا در چیست خدا را در میان چیزی دانسته است.»
(شرحهای خطبه:
)
عُدّه (به ضم اوّل) به معنای شیء آماده شده است. در
خطبه ۷۵ آمده :
«رَحِمَ اللهُ... جعَلَ الصَّبْرَ مَطِيَّةَ نَجَاتِهِ، والتَّقْوَى عُدَّةَ وَفَاتِهِ» «خدا رحمت کند شخصی را که
استقامت را مرکب نجات و
تقوی را ذخیره وفاتش قرار داده است.»
(شرحهای خطبه:
)
موارد زیادی از این ماده در
نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «عدد»، ج۲، ص۷۰۴.