عَثْر (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عَثْر (به فتح عین) از
واژگان نهج البلاغه به معنای لغزیدن و افتادن است.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره بزرگواران و ... از این واژه استفاده نموده است.
عَثر به معنای لغزیدن و افتادن آمده است.
عثر و عثار و عثور: «
عَثَر الرَجِل عثارا: سَقَطَ.»
و بطور مجاز به کسی گفته می‌شود که بدون خواستن به چیزی مطّلع می‌شود.
برخی از مواردی که در «
نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امام (صلوات‌الله‌علیه) در
حکمت ۱۵ فرموده است:
«مَنْ جَرَى في عِنانِ أَمَلِهِ عَثَرَ بِأَجَلِهِ.» «هر کس در لجام آرزویش
حرکت کند با مرگش می‌افتد (پیش از آنکه چیزی بدست آورد).»
درباره بزرگواران فرموده است:
«أَقيلوا ذَوي الْمُروءاتِ عَثَراتِهِمْ، فَما يَعْثُرُ مِنْهُمْ عاثِرٌ إِلاّ وَ يَدُهُ بِيَدِ اللهِ يَرْفَعُهُ.» «لغزش‌های بزرگواران را برگردانید، هیچ لغزش کننده‌ای از آن‌ها لغزش نمی‌کند، مگر آنکه دست خدا در دست اوست، او را بلند می‌کند.»
کلام در رابطه با گذشت است از بزرگواران است.
«عثار» (مثل کتاب) به معنی لغزش است و نیز «عثرة».
این ماده هفت بار در «نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «عثر»، ج۲، ص۷۰۱.
