عنن
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عَنَن، نوعی ناتوانی جنسی در
مردان است.
به بیماری جنسی ای که بر اثر آن
آلت تناسلی مرد
نعوظ نمی‌کند، به گونه‌ای که ناتوان از
آمیزش می‌گردد، عنن و به مرد مبتلا به آن «
عِنّین » گویند.
از
احکام آن در باب‌های
نکاح ،
قصاص و
دیات سخن گفته‌اند.
عنن از عیوبی است که با پیدایی آن
زن می‌تواند
عقد نکاح را برهم زند.
بنابر قول مشهور، در ثبوت حق
فسخ برای زوجه تفاوتی میان عارض شدن این بیماری قبل از عقد و پس از عقد و قبل از آمیزش نیست.
آیا پیدایی این بیماری پس از آمیزش نیز موجب ثبوت حق فسخ برای زن می‌شود یا نه؟ مسئله محل
اختلاف است.
بیشتر
فقها قائل به قول دوم اند.
اگر
مرد تنها از آمیزش با زنی خاص ناتوان باشد و نسبت به غیر او قدرت بر آمیزش داشته باشد، عنین به شمار نمی‌رود.
همچنین است بنابر قول مشهور اگر مرد از آمیزش در
قُبل ناتوان، لیکن بر آمیزش در
دُبُر زوجه توانا باشد.
عنن با اقرار مرد و نیز با
بیّنه بر اقرار او ثابت می‌شود؛ چنان که بنابر قولی با خودداری مرد از سوگند خوردن و بنابر قولی دیگر با
سوگند خوردن زن در صورت خود داری مرد از آن ثابت می‌گردد.
به قول برخی قدما، اگر مرد منکر عنن باشد، آلت
تناسلی او در
آب سرد قرارداده می‌شود.
اگر جمع شد، ادعای مرد و اگر جمع نشد ادعای زن مبنی بر عنّین بودن مرد پذیرفته می‌شود.
با ثبوت عنن مرد، زن می‌تواند به
حاکم شرع مراجعه کند.
حاکم یک
سال به مرد مهلت می‌دهد تا
بیماری خود را درمان و با همسرش آمیزش کند.
اگر با گذشت یک سال همچنان ناتوان از آمیزش باشد، زن می‌تواند عقد را برهم زند و نصف مهر خود را بگیرد، و چنانچه زن با آگاهی از عنیّن بودن شوهر بر آن صبر کند و به زندگی با شوهر تن دهد، حق فسخ وی از بین می‌رود
چنانچه مرد مدّعی آمیزش و زن منکر آن باشد، گفته مرد با سوگند یاد کردن بر آن پذیرفته می‌شود.
همچنین پس از ثبوت عنن و مهلت دادن حاکم، اگر مرد مدعی شود که در طول مدت یک سال با زن آمیزش کرده‌است، به قول اشهر میان
فقها گفته او با قسم پذیرفته‌است.
برخی گفته‌اند:اگر مرد در حالی که زن
باکره است مدعی آمیزش در قُبُل باشد، زن توسط کارشناسان زن
آزمایش می‌شود تا معلوم شود بکارتش باقی است یا زایل شده‌است.
در فرض زوال بکارت، ادعای مرد با قسم پذیرفته می‌شود و اگر بیوه باشد،
دستگاه تناسلی زن با چیزی چون
زعفران آغشته می‌شود، در صورتی که بر آلت
تناسلی مرد پس از دخول، آثار آن نمایان باشد، حرف مرد پذیرفته‌است.
چنانچه مرد ادعا کند با زنی جز آن زن آمیزش کرده یا با آن زن در دُبُر آمیزش کرده‌است، قول او با
قسم پذیرفته‌است و در صورت خودداری از قسم خوردن آیا به صرف
امتناع ، علیه او حکم می‌شود یا قسم به زن برگردانده می‌شود و با سوگند خوردن زن، به نفع او حکم می‌گردد؟ مسئله اختلافی است.
اگر آلت
تناسلی مردِ مبتلا به عنن توسط مردی سالم بریده شود، آیا جانی
قصاص می‌شود یا نه؟ مسئله محل اختلاف است.
بنابر قول دوم،
دیه ثابت خواهد بود.
بنابر قول مشهور، اگر آلت
تناسلی مرد مبتلا به عنن توسط مردی سالم بریده شود، بر قطع کننده یک سوم دیه ثابت می‌گردد؛
اما اگر آلت
تناسلی مردی به سبب
جنایت ، مبتلا به عنن شود، به قول مشهور، بر جانی دو سوم دیه ثابت می‌گردد.
برخی، دیه کامل را ثابت دانسته‌اند.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، ج۵، ص۶۸۰، برگرفته از مقاله«عنن».
