• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عرق

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





عرق، مایع تولید شده از غدد زیر پوست هنگام افزایش دمای بدن می باشد.



از احکام آن در باب طهارت سخن گفته‌اند.





عرق بدن مسلمان و نیز حیواناتِ پاک، پاک است. لیکن عرق بدن حیوانات نجس همچون سگ و خوک و نیز کافر بنابر قول به نجاست او نجس است.
[۲] نزهة الناظر، ج۱، ص۱۸.
[۳] العروة الوثقی، ج۱، ص۱۳۸.



آیا عرق کسی که از راه حرام، همچون زنا جنب شده نجس است یا پاک؟ مسئله اختلافی است. قول به نجاست به مشهور قدما و قول به طهارت به مشهور متأخران نسبت داده شده است.
[۵] کتاب الطهارة، شیخ انصاری، ج۵، ص۱۹۵ ۱۹۸.

در ثبوت حکم یاد شده تفاوتی میان مرد و زن و نیز میان راههای حرام از قبیل زنا، لواط ، آمیزش با حیوان یا انسان مرده و استمنا و این‌که پس از دخول، انزال صورت گرفته باشد یا نه، نیست، لیکن در این‌که حکم یاد شده در فرض آمیزش با همسر در حال حیض یا روزه و نیز در صورت ظهار جاری است یا نه، اختلاف می‌باشد.
[۷] کتاب الطهارة، شیخ انصاری، ج۵، ص۱۹۹.
[۸] العروة الوثقی، ج۱، ص۱۴۶.

بنابر قول به نجاست عرق جنب از حرام، عرقی که هنگام غسل کردن از جنب خارج می‌شود نیز تا قبل از پایان غسل ، محکوم به نجاست است. از این رو، برخی گفته‌اند: چنین فردی باید با آب سرد غسل کند و در صورت عدم امکان و ناگزیر از غسل با آب گرم ، غسل ارتماسی کند، بدین گونه که هنگام بیرون آمدن از آب ، نیت غسل کند و یا در زیر آب بدنش را به نیّت غسل حرکت دهد.
[۹] العروة الوثقی، ج۱، ص۱۴۶.



در نجاست عرق شتر نجاست خوار اختلاف است. قول به نجاست به مشهور قدما و قول به طهارت به مشهور متأخران نسبت داده شده است.
[۱۲] مصباح الهدی، ج۱، ص۴۴۱.

لیکن عرق سایرحیوانات نجاست خوار پاک می‌باشد.
[۱۳] کتاب الطهارة، شیخ انصاری، ج۵، ص۲۰۱ ۲۰۲.

برخی در قولی شاذ و نادر قائل به نجاست آن شده‌اند.
[۱۵] نزهة الناظر، ج۱، ص۱۹.
برخی نیز احتیاط را در اجتناب از عرق هرحیوان نجاست خوار دانسته‌اند.
[۱۶] العروة الوثقی، ج۱، ص۱۴۹.



۱. تذکرة الفقهاء، ج۱، ص۵۲.    
۲. نزهة الناظر، ج۱، ص۱۸.
۳. العروة الوثقی، ج۱، ص۱۳۸.
۴. جواهر الکلام، ج۶، ص۷۱ ۷۶.    
۵. کتاب الطهارة، شیخ انصاری، ج۵، ص۱۹۵ ۱۹۸.
۶. مستمسک العروة، ج۱، ص۴۳۴ ۴۳۵.    
۷. کتاب الطهارة، شیخ انصاری، ج۵، ص۱۹۹.
۸. العروة الوثقی، ج۱، ص۱۴۶.
۹. العروة الوثقی، ج۱، ص۱۴۶.
۱۰. جواهر الکلام، ج۶، ص۷۷ ۷۸.    
۱۱. مستمسک العروة، ج۱، ص۴۳۸.    
۱۲. مصباح الهدی، ج۱، ص۴۴۱.
۱۳. کتاب الطهارة، شیخ انصاری، ج۵، ص۲۰۱ ۲۰۲.
۱۴. التنقیح، الصلاة، ج۲، ص۱۵۳.    
۱۵. نزهة الناظر، ج۱، ص۱۹.
۱۶. العروة الوثقی، ج۱، ص۱۴۹.



فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، آیت‌الله محمود هاشمی‌شاهرودی، ج۵، ص۳۷۰، برگرفته از مقاله «عرق».    



جعبه ابزار