عُدْوَة (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عُدْوَة:(إِذْ أَنْتُم بِالْعُدْوَةِ الدُّنْيا) «عُدْوَة» از مادّه «
عَدْو» (بر وزن سرو) در اصل، به معناى تجاوز كردن است ولى به حاشيه و اطراف هر چيز نيز
«عَدْو» گفته مى‌شود؛
زيرا از حد وسط به يک جانب تجاوز كرده است، و در آيه مورد بحث، به همين معناى طرف و جانب آمده است.
(إِذْ أَنتُم بِالْعُدْوَةِ الدُّنْيَا وَهُم بِالْعُدْوَةِ الْقُصْوَى وَ الرَّكْبُ أَسْفَلَ مِنكُمْ وَلَوْ تَوَاعَدتَّمْ لاَخْتَلَفْتُمْ فِي الْمِيعَادِ وَ لَكِن لِّيَقْضِيَ اللّهُ أَمْرًا كَانَ مَفْعُولًا لِّيَهْلِكَ مَنْ هَلَكَ عَن بَيِّنَةٍ وَ يَحْيَى مَنْ حَيَّ عَن بَيِّنَةٍ وَ إِنَّ اللّهَ لَسَمِيعٌ عَلِيمٌ) (در آن هنگام كه شما در طرف پايين بوديد، و آنها در طرف بالا؛ و دشمن بر شما برترى داشت؛ و كاروان
قریش، پايين‌تر از شما بود؛ و وضع چنان سخت بود كه اگر با يكديگر وعده مى‌گذاشتيد كه در ميدان نبرد حاضر شويد، از انجام وعده خود تخلّف مى‌كرديد؛ ولى همه اين‌ها براى آن بود كه
خداوند، كارى را كه مى‌بايست انجام شود، تحقّق بخشد؛ تا آنها كه گمراه مى‌شوند، از روى اتمام حجّت باشد؛ و آنها كه هدايت مى‌يابند، از روى دليل روشن باشد؛ و به يقين خداوند شنوا و داناست.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه عدوة - به ضم عين، و گاهى به كسر آن- به معناى طرف بلند بيابان است، و دنيا مؤنث ادنى است هم چنان كه قصوى كه گاهى آن را قصيا هم مى‌گويند مؤنث اقصى است، و منظور از ركب بطورى كه گفته شده آن قافله مال التجاره‌اى بود كه
ابو سفیان سرپرستيش را بر عهده داشته است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، بر گرفته از مقاله «عُدْوَة»، ص۳۷۵.
