• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عتر (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: عتر.


عِتْر (به کسر عین) از واژگان نهج البلاغه به معنای اصل شی‌ء است. حضرت علی (علیه‌السلام) درباره اهل بیت (علیهم‌السلام) و ... از این واژه استفاده نموده است.



عِتْر (مثل جسر) عتر اصل شی‌ء است: «العِتْرُ ، بالكَسْرِ: الأَصْلُ»
عترة: اقارب مخصوص انسان است. «عِتْرَة الرَّجُلِ: أخَصُّ أقَارِبه» چنانکه در النهایه گفته است. در اقرب الموارد آمده است: «العِتْرَة: ولد الرجل و ذريَّتهُ‌ و عقبهُ‌ من صلبهِ‌»


امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره اهل بیت فرموده است: «كَيْفَ تَعْمَهُونَ وَبَيْنَكُمْ عِتْرَةُ بِيِّكُمْ؟ وَهُمْ أَزِمَّةُ الْحَقِّ، وَأَلْسِنَةُ الصِّدْقِ!»«چطور سرگردان می‌شوید، حال آنکه اهل بیت پیامبرتان در میان شماست، آنها زمام‌های حق و ارکان دین هستند.» (شرح‌های خطبه: )
درباره رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرموده است: «عِتْرَتُهُ خَيْرُ الْعِتَرِ، وَأُسْرَتُهُ خَيْرُ الاُْسَرِ، وَشَجَرَتُهُ خَيْرُ الشَّجَرِ» (عترت او بهترين عترتها، خاندانش بهترين خاندان‌ها و درخت وجودش از بهترين درختان بود.) (شرح‌های خطبه: ) رجوع شود به «اسر» عِتَر مثل عنب جمع عترت است.


این ماده سه بار در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ۷۰۰.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۳، ص۳۹۵.    
۳. زبیدی، مرتضی، تاج العروس، ج۷، ص۱۸۵.    
۴. ابن اثیر، النهایه فی غریب الحدیث والاثر، ج۳، ص۱۷۷.    
۵. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۳، ص۴۷۰.    
۶. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۱۷۲، خطبه ۸۶.    
۷. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۱۵۲، خطبه ۸۵.    
۸. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۱۹، خطبه ۸۷.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۷۱.    
۱۰. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۶۳۰.    
۱۱. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۶۳۲.    
۱۲. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۳، ص۵۷۶.    
۱۳. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۶، ص۱۹۴.    
۱۴. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۶، ص۳۷۵.    
۱۵. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۲۱۳، خطبه ۹۳.    
۱۶. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۱۸۵، خطبه ۹۲.    
۱۷. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۳۹، خطبه ۹۴.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۰۱.    
۱۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۸۲۹.    
۲۰. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۸۳۲..    
۲۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۴، ص۲۶۱.    
۲۲. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۱۰۶.    
۲۳. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۶۲.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «عتر»، ج۲، ص۷۰۰.    






جعبه ابزار