• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عبدالکریم بن محمداسماعیل گزی اصفهانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



عبدالکریم بن محمداسماعیل گزی اصفهانی، از دانشمندان و ادبای قرن سیزدهم هجری در اصفهان و از شاگردان حاج سیّدمحمّدباقر حجةالاسلام شفتی بوده است.



ملاّعبدالکریم بن محمّداسماعیل گزی، خطاط و نقاش و ادیب شاعر، از شاگردان حاج سیّدمحمّدباقر حجةالاسلام شفتی، از دانشمندان و ادبای قرن سیزدهم هجری و از اهالی قریه «گز» از بلوک «بُرخوار» اصفهان بوده است.


پدرش از دهقانان آن دیار بوده و خود او به اصفهان آمده و به تحصیل مشغول شده است. در اکثر علوم مهارت داشته و اغلب خطوط خصوصا ثلث و نسخ را استادانه می‌نوشته است.


در نقاشی و تذهیب و جدول‌کشی نیز صاحب ذوق و هنر بوده و برخی از کتب استنساخ شده خود را با نقوش زیبا تذهیب و نقاشی می‌کرده است. در شعر نیز دستی داشته و در مدح استاد خود مرحوم سیّدحجةالاسلام قصایدی سروده است.
[۱] تذکره مآثر الباقریه، ص۱۲۰.



او چندین مجلد از «مطالع الانوار» تالیف: سیّد حجةالاسلام را به خط نسخ زیبای خود کتابت کرده است:
جلد اوّل «مطالع» را در پنج شنبه یکم ماه صفر ۱۲۵۴ق کتابت کرده که در کتابخانه فاضل ارجمند حاج سیّد مرتضی شهشهانی موجود بوده است. جلد دوم آن که در شنبه ۱۶ جمادی‌الاوّل ۱۲۴۱ق کتابت شده در کتابخانه مرکزی دانشگاه طهران نگهداری می‌شود.
[۳] مهدوی، سیدمصلح‌الدین، بیان المفاخر، ج۱، ص۳۳۹.

نسخه دیگری از «مطالع» شامل یک دوره ۵ جلدی که دو مجلّد صحّافی شده به شماره ۳۲۸۱ و ۳۲۸۲ و جلد چهارم «مطالع» که در سال ۱۲۴۵ق کتابت شده به شماره ۳۳۰۴ در کتابخانه آیت‌اللّه مرعشی نجفی در قم موجود است.
[۴] حسینی اشکوری، سید احمد، فهرست مرعشی، ج۹، ص۶۶.

نسخه دیگری از آن که در چهارشنبه ۱۶ ذی‌قعده ۱۲۶۳ق کتابت شده که به خط همین عبدالکریم است.
این چند بیت در تقریظ کتاب «مطالع الانوار» و مدح مؤلّف آن، از اوست:

"رمزی نهاده و عدم آورده در وجود ••• نقشی کشیده و قلم صنع را نگار"
"عبدالکریم کاتب آن مخزن علوم ••• بر پای این خزانه اسرار جان نثار"
"خطی در آن نوشته که یاقوت از آن خجل ••• برده هم از طلای تجلّی در آن به کار"
"جلدی بر آن صحیفه زده چون در بهشت ••• نقشی بر آن کشیده که مانی از آن فکار"
"رنجی کشیده زین همه صنعت به دست خویش ••• گنجی ربوده زین همه همّت به روزگار".
[۶] مهدوی، سیدمصلح‌الدین، بیان المفاخر، ج۲، ص۱۱۶-۱۱۷.



۱. تذکره مآثر الباقریه، ص۱۲۰.
۲. حسینی اشکوری، سیداحمد، تراجم الرّجال، ج۱، ص۳۲۰.    
۳. مهدوی، سیدمصلح‌الدین، بیان المفاخر، ج۱، ص۳۳۹.
۴. حسینی اشکوری، سید احمد، فهرست مرعشی، ج۹، ص۶۶.
۵. حسینی اشکوری، سیداحمد، تراجم الرّجال، ج۱، ص۳۲۰.    
۶. مهدوی، سیدمصلح‌الدین، بیان المفاخر، ج۲، ص۱۱۶-۱۱۷.



مهدوی، سیدمصلح‌الدین، اعلام اصفهان، ج۴، ص۲۹۲.    






جعبه ابزار