عبدالله جوادی آملی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
![javadi]()
آیت‌الله عبدالله جوادی آملی، در سال ۱۳۱۲ هـ. ش در
آمل پا به عرصه گیتی نهاد. پدرش
میرزا ابوالحسن جوادی از عالمان و واعظان پرهیزکار شهر بود و اجدادش نیز تا چند نسل، از واعظان و روحانیان محترم آنجا بودند. ایشان پس از پایان دروس دوره ابتدایی در سال ۱۳۲۵ وارد
حوزه علمیه آمل شد. معظم له در سال ۱۳۲۹ به
تهران عزمیت نمود و تحصیلات خود را در
مدرسه مروی ادامه داد و سپس در سال ۱۳۳۴ با تشویق
آیة‌الله محمد تقی آملی، برای تکمیل تحصیلات به
حوزه علمیه قم هجرت کرد. در این حوزه از اساتیدی چون آیت‌الله
سیدحسین طباطبایی بروجردی، آیت‌الله
سیدمحمد محقق داماد، آیت‌الله
میرزا‌هاشم آملی و
حضرت امام‌خمینی بهره گرفت و هم اکنون به عنوان یکی از
مراجع تقلید در
قم مشغول تدریس و نشر
معارف الهی است. از جمله
آثار آیت‌الله جوادی آملی
تفسیر تسنیم،
تفسیر موضوعی قرآن کریم،
ولایت فقیه و
زن در آینه جلال و جمال است.
حکیم متاله، آیت‌الله العظمی جوادی آملی از دانشمندان برجسته معاصر و از مفسران ژرف‌اندیش
قرآن کریم است. او در سال ۱۳۱۲ شمسی مطابق ۱۹۳۳ میلادی در کشور
جمهوری اسلامی ایران (
استان مازندران،
شهر آمل) در خانواده‌ای روحانی و مبلّغ احکام و معارف الهی چشم به جهان گشود و پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی در زادگاه خود و بر اثر علاقه خانوادگی به روحانیت و ایفای رسالت روحانی درباره
دین و ترویج آن در سال ۱۳۲۵ شمسی مطابق ۱۹۴۶ میلادی به
حوزه علمیه آن شهر وارد شد و از
محضر پدر بزرگوارش، مرحوم حجت الاسلام میرزا ابوالحسن جوادی آملی و دیگر شخصیت‌های علمی و برجسته آن روزگار بهره برد و مقدمات علوم حوزوی و مقداری از سطوح متوسط
(ادبیات عرب،
منطق،
اصول فقه،
فقه،
تفسیر قرآن و حدیث) را به مدت پنج سال آموخت؛ همچنین پایه‌های سلوک معنوی و اخلاقی و تهذیب و تهجد او در مدرسه
امام حسن عسکری (علیه‌السلام) آن شهر محکم شد.
در سال ۱۳۲۹ شمسی مطابق ۱۹۵۰ میلادی به تهران هجرت کرد و به مدت پنج سال در مدرسه مروی آن شهر به ادامه تحصیل علوم دینی در
محضر شخصیت‌های علمی بزرگ آن عصر، مانند شیخ
محمدتقی آملی، علامه حاج شیخ
ابوالحسن شعرانی،
محی‌الدین الهی قمشه‌ای و
محمدحسین فاضل تونی پرداخت و در کنار دروس فقه و اصول به فراگیری
علوم عقلی و
عرفانی نیز اهتمام ورزید و همزمان، تدریس
علوم اسلامی را نیز آغاز کرد.
در سال ۱۳۳۴ شمسی مطابق ۱۹۵۵ میلادی به
حوزه علمیه قم هجرت کرد و نهایی‌ترین دروس تخصصی حوزوی را در
محضر استادانی چون آیت‌الله سیدمحمد حسین بروجردی، آیت‌الله سیدمحمد محقق داماد، آیت‌الله میرزا‌هاشم آملی،
حضرت امام خمینی و علامه طباطبایی فرا گرفت.
او از همان دوران دانش‌اندوزی در تهران، در حالیکه نزد اساتید و اساطین فن دروس اسلامی را تلمّذ نمود، تدریس رشته‌های گوناگون معقول و منقول اسلامی را آغاز کرد و هم اکنون حدود ۶۰ سال از عمر پربرکت تدریس او می‌گذرد. او ضمن تدریس سایر علوم اسلامی به تفسیر
قرآن مجید اهتمام ویژه‌ای داشته و دارد و تدریس تفسیر قرآن کریم را از سال ۱۳۵۵، مطابق ۱۹۷۶ میلادی آغاز کرده و همچنان ادامه دارد.
مراد از سلوک علمی، اوصاف و ویژگی‌های روحی و فکری علامه جوادی آملی در محور تعلّم، پژوهش، تدریس، تعلیم و تالیف است. اثر هر مؤلف آیینه اخلاق علمی اوست و
آثار آیت‌الله العظمی جوادی به‌ویژه تفسیر تسنیم نیز مظهر مکارم و معالی
اخلاق علمی مفسر بزرگوار آن است که به برخی از آنها اشاره می‌شود:
آزاد‌اندیشی علمی آیت‌الله العظمی جوادی را در نقد و ارزیابی اندیشه‌های عقلی صاحبان مکاتب گوناگون فلسفی و عرفانی و نیز اندیشه‌های تفسیری استوانه‌های بزرگ دانش تفسیر مانند
طبری،
شیخ طوسی،
صدرالمتالهین شیرازی،
محی‌الدین عربی،
محمد عبده،
سیدمحمود آلوسی،
قرطبی،
زمخشری،
فخر رازی،
علامه بلاغی و
علامه طباطبایی، می‌توان مشاهده کرد.
جامعیت علمی و بهره‌مندی فراوان ایشان از علوم گوناگون اسلامی به ویژه علوم ادبی و بلاغی، منطق و فلسفه و کلام و
عرفان، اصول و فقه و تفسیر و حدیث موجب شده تا در بررسی هر مسئله و مبحث از مسائل و مباحث علمی از یکسونگری پرهیز شده، با نگاهی جامع به نقد و ارزیابی و تحلیل علمی درباره آن بپردازد.
این ویژگی استاد، در برخورد با اندیشه‌ها، مکاتب و پرسش‌های دیگران موجب شده تا هم مجلس درس او پذیرای جمع فراوانی از دانش‌پژوهان گردد و هم
آثار او و از جمله تفسیر تسنیم جایگاه مناسبی برای طرح اشکالات و شبهات مطرح شده درباره معارف و احکام قرآنی باشد. طرح آرای مخالفان برون‌دینی و درون‌دینی از جلوه‌های این خُلق ستوده است.
خضوع علمی استاد، در ساحت معارف قرآنی و روایی، در جای جای
آثار گوناگون و از جمله تسنیم آشکار است.
از بزرگ‌ترین شاخصه‌های پژوهشی و آموزشی علامه جوادی «روشمندی» است که از جلوه‌های سلوک علمی ایشان به شمار می‌آید، چنان که در تسنیم بدون دخالت دادن ذوق و سلیقه خود یا دیگران و پرداختن به استحسانات عقلی و عرفی، بلکه با پایبندی به منهجی قویم و محکم و براساس اصول پایه‌ایِ شناخت قرآن به آن می‌پردازد و هیچ گاه از مرز اصولگرایی و ضابطه‌مندی گامی فراتر نمی‌نهد.
مراد از این ویژگی، توجه به نیازهای علمی و همچنین سطح فهم و اندیشه مخاطب و میدان دادن به پرسش‌ها و نقدهای اوست. این خصیصه یکی از علل حجیم شدن برخی
آثار مانند
رحیق مختوم و تسنیم است، چنان که
المیزان در آغاز در دو جلد تدوین شد و پس از
حضور شاگردانی فهیم و سختکوش چون
شهید آیت‌الله مطهری و آیت‌الله جوادی در
محضر علمی علامه طباطبایی به بیست جلد گسترش یافت.
آیت‌الله العظمی جوادی در جای جای
آثار خود از پیشگامان دانش‌های گوناگون اسلامی از جمله تفسیر و
علوم قرآن و میراث گرانقدر آنان قدردانی کرده است. از جمله، استاد خود علامه طباطبایی (قدس‌سرّه) را بارها به عظمت ستوده است.
آیت‌الله العظمی جوادی در
آثار گوناگون علمی خود هم به طرح و نقد آرای دانشمندان پیشین پرداخته و هم دیدگاه‌های معاصران را در میزان نقد و ارزیابی سنجیده است؛ امّا همواره عفت قلم و نزاهت نوشتار را از هر گونه نقد تند و طعن زننده و گزنده و پرخاش ویرانگر رعایت کرده و نقدهایش همراه با ادب، انصاف و لطافت در تعبیر است.
برخورداری از اخلاق متعالی و کریمانه علمی که به نمونه‌هایی از آنها اشاره شد، معظم له را در جایگاه یکی از استادان کم نظیر
جهان اسلام قرار داده است.
از دیدگاه مفسر تسنیم، منابع تفسیر قرآن عبارت‌اند از «
قرآن،
سنت و
عقل» و چون «منهج و روش تفسیری» هر مفسر، پیوند تنگاتنگی با «منابع تفسیر قرآن» دارد، به اجمال می‌توان منهج تفسیری تسنیم را «منهج اجتهادی جامع» و دربردارنده «
تفسیر قرآن به قرآن»، «
تفسیر قرآن به سنت» و «
تفسیر قرآن به عقل» نامید. در میان این سه شیوه، کارآمدترین آنها، «تفسیر قرآن به قرآن» است، زیرا مهم‌ترین منبع تفسیر قرآن، خود قرآن است که مبیّن، شاهد و مفسّر خویش است و در دستیابی به معارف قرآن اثری عمیق دارد.
تاکید بیشتر بر «تفسیر قرآن به قرآن» هرگز به معنای نفی تفسیر قرآن به سنت یا طرد تفسیر قرآن به عقل و حتی به معنای عدم بهره گیری از علوم انسانی و دانش تجربی در تفسیر قرآن نیست.
به باور مفسر تسنیم، تفسیر قرآن به قرآن، شیوه تفسیری
پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و
اهل‌بیت (علیهم‌السّلام) است که از هر خطای نظری معصوم و از هر لغزش عملی مصون بوده و در نتیجه پیروی از آنان لازم، حیات آفرین و نجاتبخش است.
بدون شک گنجینه عظیم
عترت و ذخیره بزرگ اهل‌بیت (علیهم‌السّلام) از برترین عطیه و عالیترین نایله الهی به جهان بشیریت است؛ زیرا تنها راهی که معرفت صحیح و شناخت اصیل را به همراه گرایش حقیقی و میل واقعی به انسان ارائه می‌کند شریعت بی مانند و طریقت بی نظیر اهل‌بیت (علیهم‌السّلام) همراه با حقیقت بی‌بدیل قرآن کریم بوده و هست.
حضرت آیت‌الله جوادی آملی از عترت پژوهان برجسته و ژرف‌اندیش دوران معاصر است که
آثار بنانی و بیانی فراوانی را در زمینه معرفی و تفسیر ژرفایی شخصیت الهی و والای
حضرت محمد (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و عترت پاک آن
حضرت و همچنین تبیین و تشریح معارف گرانسنگ آن ذوات قدسی که خلفای راستین
خداوند سبحان و همتایان قرآن کریم‌اند، به شیفتگان و موالیان ولایت حیاتبخش آنان ارائه کرده است. این
آثار در قالب ۱۸ عنوان کتاب و ۴۴ جلد می‌باشد؛ و کتاب «
ادب فنای مقربان» شرح
زیارت جامعه کبیره که دائرةالمعارف جامع در موضوع عترت‌شناسی است و تا کنون ۷ جلد آن منتشر شده و به ۱۵ جلد می‌رسد.
استاد ضمن تقریر درس خارج فقه آیت‌الله العظمی محقق داماد که بیش از ۱۴ سال به طول انجامید و کتابهای فراوانی از جمله
حج،
صلاة و
خمس به چاپ رسید. درس خارج استاد، آیت‌الله العظمی جوادی آملی از دروس منظم خارج فقه حوزه علمیه قم است که از ساختاری منطقی و روشمند برخوردار است. مراحل گوناگون در فرآیند بررسی یک مسئله فقهی در درس ایشان بدین شرح‌اند: ا. طرح مسئله و پرسش بحث؛ ب. تحریر محل بحث و تبیین نقطه ابهام؛ ج. نقل دیدگاه‌های متخصصان فنّ و بررسی نظریات سه عصر فقهی الف) زمان شیخ طوسی و
مفید. ب) دوره مرحوم
محقق و
علامه حلّی. ج) دوره معاصر و فقهاء متاخّر؛ د. نقد و بررسی استدلال‌های متخصصان؛ هـ. اثبات استدلالی دیدگاه مختار؛ و. جمع‌بندی نهایی و نتیجه‌گیری.
در سخنان
حضرت رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) قرآن کریم به عنوان ثقل اکبر و عترت به عنوان ثقل اصغر معرفی شده‌اند و در همه شاخه‌های علوم اسلامی از جمله فقه باید این جایگاه رعایت شود و استاد، آیت‌الله العظمی جوادی چه در تفسیر قرآن کریم و چه در تفکر فقهی همواره بر آن تاکید داشته و بدان مقید بوده‌اند که ابتدا از آیات قرآن کریم بهره گرفته خط اصلی یک حکم یا گزاره معرفتی را ترسیم می‌کنند و در طول بهره‌گیری از قرآن از سنت ثقل اصغر بهره می‌گیرند.
حکومت دینی و
ولایت فقیه پشتوانه اجرایی همه احکام دین است و از همین‌رو در اجرای احکام دین به ویژه
احکام اجتماعی آن باید حاکمیت فقیه عادل بر امت را لحاظ کرد، چنان‌که در مسائلی مانند ثابت شدن اول ماه،
صلح و
جنگ و تصرفات
قاضی نقش ولی فقیه روشن است و تفکر فقهی معظم له از این ویژگی برخوردار است.
نمونه‌هایی مانند بحث از روا و صحیح بودن انعقاد عقدهایی مانند
اجاره به صورت اینترنتی یا حرمت اجاره سایت‌های اینترنتی برای ترویج فساد و گسترش فحشاء در جامعه را می‌توان در شیوه فقهی استاد مثال زد.
چنان‌که گذشت، آیت‌الله العظمی جوادی آملی همزمان با هجرت از
آمل به
تهران برای ادامه تحصیل علوم دینی، در کنار دروس فقه و
اصول به فراگیری علوم عقلی (
کلام،
فلسفه و عرفان) پرداخت و این علوم را از
محضر استادانی همچون
علامه ذوفنون، حاج شیخ ابوالحسن شعرانی و آیت الله حاج میرزا مهدی محی‌الدین الهی قمشه‌ای و آیت الله میرزا حسین فاضل تونی و آیت‌الله شیخ محمد تقی آملی فرا گرفت؛ همچنین پس از مهاجرت به حوزه علمیه قم دروس تخصصی فلسفه و کلام و عرفان را از
محضر استادانی همچون علامه طباطبایی آموخت.
آیت الله جوادی تدریس علوم عقلی را از دوران دانش‌اندوزی در حوزه علمیه تهران آغاز کرد و هم‌اکنون حدود شصت سال از عمر پربرکت تدریس او می‌گذرد. محصول تدریس آیت الله جوادی در علوم عقلی در شاخه‌های گوناگون فلسفه، کلام، عرفان و فلسفه‌های مضاف،
آثاری است که در مبحث
آثار علمی به بخشی از آنها اشاره شد.
آیت الله جوادی سه دوره کتاب اسفار
صدرالمتالّهین شیرازی به نام
الحکمة المتعالیه فی الاسفار الربعه را در حوزه علمیه قم تدریس کرد و طی آن صدها دانش‌پژوه علوم عقلی از درس پربار وی بهره بردند. سومین دوره تدریس اسفار، تدریسی ویژه و در بستر تمامی
آثار ملاصدرا بود و بلکه فراتر از آن به
آثار مهمی که در زمینه هستی‌شناسی نگاشته شده مورد توجه ایشان بوده و آرای مهم درباره هستی‌شناسی بررسی و نقد و تحلیل شده است.
محصول سومین دوره تدریس اسفار توسط علامه جوادی آملی، کتاب گرانسنگ
رحیق مختوم شرح حکمت متعالیه است که به کوشش محققان و شاگردان مکتب فلسفی استاد در ۳۵ جلد آماده نشر شده و تاکنون ده جلد آن منتشر شده است. رحیق مختوم یک دوره شرح عمیق و گسترده حکمت متعالیه صدرایی است که به حکمت‌پژوهان عرضه می‌شود و به جرئت می‌توان آن را عمیق‌ترین و مبسوط‌ترین اثر فلسفی درباره اسفار دانست.
از بزرگ‌ترین ویژگی‌های رحیق مختوم ارائه هماهنگی برهان، عرفان و قرآن است. نام این اثر، برگرفته از آیه ۲۵ سوره مبارکه «
مطفّفین» است: ﴿یُسْقون من رحیقٍ مختومٍ﴾. رحیق مختوم نوشیدنی ناب و خالص ابرار بهشتی است که با قطراتی از چشمه‌سار تسنیم (ویژه مقربان الهی) ممزوج شده: ﴿و مزاجه من تسنیم ٭ عیناً یشرب بها المقرّبون﴾ و بر اثر این مزاج، ارزشی افزون‌تر یافته است. بر این نوشیدنی مُهر مشکین صیانت از آلودگی و باطل نهاده شده و از این‌رو از گزند هرگونه آلودگی منزه است.
پس تسنیم چشمه اعلایی است که شراب طهور ویژه مقرّبان الهی از آن می‌جوشد و رحیق مختوم چشمه‌ساری که شراب ابرار از آن می‌تراود و ارزش رحیق مختوم با آمیزه‌ای از چشمه تسنیم فزون‌تر می‌شود و از آنجا که اعتبار همه دانش‌ها و از جمله حکمت، رهاورد هماهنگی با قرآن کریم است، آیت الله جوادی با الهام‌گیری از این معرفت قرآنی، اثر فلسفی خود شرح حکمت متعالیه را رحیق مختوم و اثر گرانسنگ قرآنی خود را تسنیم نام نهاده است. تدریس
آثار قدیم عرفانی همچون
تمهید القواعد و
فصوص ابن‌عربی و هماهنگی آن با برهان و از سوی دیگر با قرآن از جمله
آثار گرانسنگ و به یاد ماندنی است که می‌توان به عنوان عرفان اصیل اسلامی با کار کرد علمی و آکادمیک از آن یاد کرد.
برخی از موارد سیره فلسفی صدرالمتالّهین که در
آثار حضرت آیت‌الله العظمی جوادی آملی آمده عبارت‌اند از:
۱. تحریر صحیح اصل مسئله و تبیین درست مطالب گذشتگان.
۲. آشنایی با مبانی حکمای یونان و حکمای اسلام و حفظ آنها از دستبرد تحریف و برداشت سوء کج‌اندیشان.
۳. استنباط فروع فراوان از همه مبانی پیشینیان که آن فروع بر اساس اصول پذیرفته شده مورد توجه آنها قرار نگرفته بود.
۴. تاسیس اصول و مبانی جدید که هر یک زمینه استنباط فروع عمیق فراوان دیگرند.
۵. داوری منصفانه بین آرای گذشتگان و تشخیص غثّ و سمین و تحقیق آنچه صواب است و ابطال آنچه ناصواب است.
۶. عدم اکتفا به برهانِ صرف، بلکه توجه به تحصیل عرفان و
شهود و بسنده نکردن به جمع بین
برهان و عرفان بدون عرضه بر قرآن و
وحی را محور تفکّر و مدار شهود دانستن و بسیاری از مبادی برهان و مجالی عرفان را با راهنمایی آن فراهم کردن و تطبیق بین
حکمت و
شریعت و شریعت را منزّه‌تر از آن دانستن که با
فلسفه الهی نسازد و فلسفه را کوچک‌تر از آن دانستن با شریعت موافقت نکند.
۷. بینش عقلی و گرایش برهانی داشتن و تسلیم شهرت نشدن و از ناحیه مدح و قدح
جمهور تغییر اندیشه ندادن و با آرای جمهور حکما در صورت غفلت آنان همانند اوهام توده مردم در صورت انحراف آنها مخالفت کردن، زیرا جمهور، مقیم و ساکن‌اند و حکیم، مهاجر است و قهراً مهاجر با مقیم موافق نخواهد بود و این معنا را می‌توان از نامگذاری کتاب به اسفار پی برد.
۸. صحت و سقم سخن غیرمعصوم (علیه‌السلام) را بدون انتساب به گوینده بررسی کردن و مذهب خاص قائل را مایه صلابت یا وهن کلام وی ندانستن، بلکه استواری یا سستی گوینده را با سخن او سنجیدن، زیرا آنچه با بنان یا لسان نوشته یا گفته می‌شود ترجمان عقل راقم یا قائل است: «تکلموا تُعرفوا، فان المرء مخبؤٌ تحت لسانه».
آیت‌الله جوادی آملی، تاکنون کتابهای بسیاری را در زمینه‌های گوناگون، از جمله تفسیر، فلسفه، کلام، فقه و اصول نگاشته است که به برخی از آنها اشاره می‌رود:
۱ ـ
تسنیم، تفسیر قرآن کریم؛
۲ ـ
تفسیر موضوعی قرآن کریم؛
۳ ـ
رحیق مختوم؛
۴ ـ
ولایت فقیه؛
۵ ـ
عصاره خلقت، درباره امام زمان (عج)؛
۶ ـ
عید ولایت؛
۷ ـ
ولایت در قرآن؛
۸ ـ
ولایت علوی؛
۹ ـ
تجلّی ولایت؛
۱۰ ـ
حکمت علوی؛
۱۱ ـ
ظهور ولایت؛
۱۲ ـ
دنیاشناسی و دنیاگرایی در نهج البلاغه؛
۱۳ ـ
علی (علیه‌السّلام) مظهر اسمای حسنای الهی؛
۱۴ ـ
وحدت جوامع در نهج البلاغه؛
۱۵ ـ
حیات عارفانه امام علی (علیه‌السّلام)؛
۱۶ ـ
انتظار بشر از دین؛
۱۷ ـ
بنیان مرصوص امام خمینی (ره)؛
۸ ـ
شریعت در آینه معرفت؛
۱۹ ـ
زن در آینه جلال و جمال؛
۲۰ ـ
جمال المرأة و جلالها؛
۲۱ ـ
صهبای حج؛
۲۲ ـ
فلسفه حقوق بشر؛
۲۳ ـ
تبیین براهین اثبات خدا؛
۲۴ ـ
حکمت نظری و عملی در نهج البلاغه؛
۲۵ ـ
مراثی اهل‌بیت؛
۲۶ ـ
حکمت و عبادات؛
۲۷ ـ
گنجور عشق؛
۲۸ ـ
کتاب الخمس؛
۲۹ ـ
اسرار الصلوة؛
۳۰ ـ
علی بن موسی الرضا (علیه‌السّلام) و القرآن کریم؛
۳۱ ـ
علی بن موسی الرضا و الفلسفة الالهیّة؛
۳۲ ـ
کتاب الحجّ؛
۳۳ -
اسرار عبادات؛
۳۴ -
انسان در اسلام؛
۳۵ -
تبیین براهین اثبات خدا؛
۳۶ -
حماسه و عرفان؛
۳۷ -
حکمت نظری و عملی؛
۳۸ -
خمس رسائل؛
۳۹ -
شریعت در آینه معرفت؛
۴۰ -
کرامت در قرآن؛
۴۱ -
یاد معاد؛
بسیاری از کتب استاد نیز تا کنون منتشر نشده و
مؤسسه اسراء سرگرم تدوین و چاپ آن است.
آیت الله العظمی جوادی آملی که حدود ۱۳ سال
محضر قائد بزرگ انقلاب اسلامی،
حضرت امام خمینی را درک کرده و از اندیشه‌ها و خُلق و خوی او الهام گرفته بود پیش از پیروزی
انقلاب اسلامی در ایران، از زمینه‌سازان انقلاب بود و با ترویج افکار مترقی امام خمینی، جامعه را به سوی تقلید از امام بلکه تاسی فراگیر و همه جانبه، به ایشان سوق می‌داد و از همین رو چند بار در دوران ستمشاهی از تبلیغ و سخنرانی ممنوع و بازداشت شد.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، در سال ۱۳۵۸ شمسی مطابق ۱۹۷۹ میلادی با حکمی از سوی امام خمینی در مسند
قضاوت قرار گرفت و همچنین به عضویت شورای عالی قضایی درآمد و در آن نهادِ حکومتی تهیه پیش نویس لوایح قضایی را بر عهده گرفت. ایشان در انتخابات مجلس خبرگان رهبری (دور اول و دوم) نیز از سوی مردم
استان مازندران به نمایندگی آن مجلس برگزیده شدند.
آیت الله العظمی جوادی آملی، پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، سفرهای تبلیغی برون مرزی متعددی به کشورهای
امریکا،
ایتالیا،
فرانسه،
انگلستان،
آلمان،
سوئیس،
اتریش،
اتحاد جماهیر شوروی سابق و
سوریه و
لبنان داشته که مهم‌ترین آنها سفر به
مسکو در سال ۱۳۶۷ شمسی مطابق ۱۹۸۸ میلادی برای ارائه و تبیین پیام امام خمینی به
میخائیل گورباچف، رهبر اتحاد شوروی سوسیالیستی سابق و همچنین سفر او به نیویورک در سال ۱۳۷۹ شمسی مطابق ۲۰۰۰ میلادی برای ارائه پیام رهبر جمهوری اسلامی ایران،
آیت‌الله خامنه‌ای به نشست هزاره ادیان بود.
اکنون آیت‌الله جوادی آملی ضمن ادامه تدریس تفسیر قرآن کریم و خارج فقه به عنوان یک مرجع دینی و علمی در تولید اندیشه‌های متعالی در عرصه‌های مختلف علوم عقلی و نقلی نقش آفرینی کرده و ضمن پاسخگویی به مراجعات علمی و عملی
جامعه اسلامی با رصد کردن حرکت‌های علمی و فرهنگی جهانی رسالت خود را در جامعه جهانی با رهنمودها، نظریات،اندیشه‌ها و هدایتهای عالمانه و حکیمانه و تولید
آثار علمی ایفا می‌نماید.
•
پایگاه اطلاع رسانی اسراء، برگرفته از مقاله «حیات علمی و قرآنی حضرت آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی دامت برکاته»، تاریخ بازیابی ۹۹/۴/۲.
