• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

طُلُوع (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





طُلُوع (به ضم طاء و لام) و مَطْلَع (به فتح میم و سکون طاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای آشکار شدن است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در نامه به ابن عباس و... از این واژه استفاده نموده است.



طُلُوع و مَطْلَع به معنای آشکار شدن آمده است.
«طَلَع الشَمسُ‌ طُلوعاً و مَطْلَعاً: ظَهَرت.»
راغب گوید: از باب استعاره به معنی آمدن، رو کردن و دانستن است.


یکی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - طَلَعَ - نامه ۱۸ (خطاب به ابن عباس)

امام (صلوات‌الله‌علیه) به ابن عباس که فرماندار بصره بود نوشت:
«وَ قَدْ بَلَغَني تَنَمُّرُكَ لِبَني تَميم، وَ غِلْظَتُكَ عَلَيْهِمْ، وَ إِنَّ بَني تَميم لَمْ يَغِبْ لَهُمْ نَجْمٌ إِلاّ طَلَعَ لَهُمْ آخَرُ، وَ إِنَّهُمْ لَمْ يُسْبَقوا بِوَغْم في جاهِلِيَّة وَ لا إِسْلام.»
«خبر دادند که به بنی تمیم بدرفتاری و تندی می‌کنی بنی تمیم کسانی هستند که ستاره‌ای از آن‌ها غروب نکرده مگر آنکه ستاره دیگری از آن‌ها آشکار شده است و کسی در شدت و استقامت در جنگ به آن‌ها نرسیده نه در جاهلیّت و نه در اسلام


موارد زیادی از این ماده در «نهج‌البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۶۸۰.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۴، ص۳۶۸.    
۳. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۳، ص۳۸۳.    
۴. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن-دار القلم، ج۱، ص۵۲۲.    
۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۶۰۳، نامه ۱۸.    
۶. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۲۰، نامه ۱۸.    
۷. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۷۶، نامه ۱۸.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۸۷.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۹۷۸.    
۱۰. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۸۰.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۹، ص۲۳۲.    
۱۲. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۳۱۶.    
۱۳. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۱۵، ص۱۲۶.    
۱۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۱۲، خطبه ۱۴۶.    
۱۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۲۲۴، خطبه ۹۹.    
۱۶. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۲۷، خطبه ۱۵۲.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «طلع»، ج۲، ص۶۸۰.    






جعبه ابزار