• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

طَخْیَه (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: طَخْیَه (مفردات‌نهج‌البلاغه)
مقالات مرتبط: ظلمت (مفردات‌قرآن)، ظُلُمات (لغات‌قرآن)، ظلمت.


طَخْیَه (به فتح طاء و یاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای تاریکی است.
حضرت علی (علیه‌السّلام) در رابطه با غصب خلافت از این واژه استفاده نموده است.


طَخْیَه
[۱] قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۶۷۱.    
[۲] طریحی نجفی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۳، ص۱۷۹.    
[۳] فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، ج۴، ص۲۹۴.    
به معنای تاریکی آمده است. «الطَخْیَة: الظُلمَة. الطاخِي: الظَلامُ الشَديد.»
[۴] شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۳، ص۳۶۰.    


یکی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - طَخْيَة - خطبه ۳ (غصب خلافت)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در خطبه شقشقیّه در رابطه با غصب خلافت که صبر کند یا قیام فرموده است:
«وَ طَفِقْتُ أَرْتَئي بَيْنَ أَنْ أَصولَ بِيَد جَذّاء، أَوْ أَصْبِرَ عَلَى طَخْيَة عَمْياءَ.»
[۵] سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۱، خطبه ۳.    
[۶] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۲۶، خطبه ۳.    
[۷] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۸، خطبه ۳.    

«شروع به فکر کردم که آیا با دست قطع شده (کنایه از نبودن کمک) حمله کنم و یا بر تاریکی کور (خلافت ابو بکر) صبر نمایم.»
[۸] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۷.    
[۹] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۰۳.    
(شرح‌های خطبه:
[۱۰] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۰۷.    
[۱۱] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱، ص۳۲۸.    
[۱۲] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۳، ص۴۴.    
[۱۳] ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۱، ص۱۵۵.    
)


این ماده فقط یک بار در «نهج البلاغه» آمده است.

۱. ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۶۷۱.    
۲. ↑ طریحی نجفی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۳، ص۱۷۹.    
۳. ↑ فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، ج۴، ص۲۹۴.    
۴. ↑ شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۳، ص۳۶۰.    
۵. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۱، خطبه ۳.    
۶. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۲۶، خطبه ۳.    
۷. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۸، خطبه ۳.    
۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۷.    
۹. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۰۳.    
۱۰. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۰۷.    
۱۱. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱، ص۳۲۸.    
۱۲. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۳، ص۴۴.    
۱۳. ↑ ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۱، ص۱۵۵.    


قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «طخیه»، ج۲، ص۶۷۱.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 3 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نهج البلاغه
جعبه ابزار