• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

طهر (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





طُهْر (به ضم طاء و سکون هاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای پاکی است. این واژه دارای مشتقاتی است که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، مانند: «طَهُور» (به فتح طاء ضم هاء) به معنای پاکی و پاک‌کننده و تَطَهُّر (به فتح تاء و طاء ضم هاء) به معنای پاک شدن، حضرت علی (علیه‌السلام) درباره معاویه و در مقام موعظه و ... از این واژه استفاده نموده است.



طُهْر مثل قفل به معنای پاکی آمده است. «طُهْراً و طَهُوراً و طَهَارةً‌: ضدُّ نجس» «طَهُور» پاکی و پاک کننده، اسم و مصدر هر دو آمده است. «تَطَهُّر» از باب تفعّل به معنای پاک شدن و «تَطْهیر» به معنای پاک کردن آمده است.


• امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره معاویه فرموده است: «سَأَجْهَدُ فِي أَنْ أُطَهِّرَ الاَْرضَ مِنْ هذَا الشَّخْصِ الْمَعْكُوسِ، وَالْجِسْمِ الْمَرْكُوسِ» «حتماً سعی می‌کنم که زمین را پاک کنم از این شخص وارونه و از این جسد کج‌ اندیش.» (شرح‌های خطبه:
در مقام موعظه فرموده است: «فَتَأَسَّ بِنَبِيِّكَ الاَْطْيَبِ الاَْطْهَرِ (صلى‌الله‌عليه‌وآله) فَإِنَّ فِيهِ أُسْوَةً لِمَنْ تَأَسَّى» «اقتدا کن به پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) پاکیزه‌تر و پاک‌ترت، که در او سرمشقی هست بر هر اقتدا کننده.» (شرح‌های خطبه: )
درباره انبیاء: فرموده است: «تَنَاسَخَتْهُمْ كَرَائِمُ الاَْصْلاَبِ إِلَى مُطَهَّرَاتِ الاَْرْحَامِ; كُلَّمَا مَضَى سَلَفٌ، قَامَ مِنْهُمْ بِدِينِ اللهِ خَلَفٌ» «نقل کرده آنها را اصلاب کریمه به ارحام پاک، هر وقت گذشته‌ای از آنها رحلت کرد، جانشینی از آنها برای دین خدا به پا خاست.» (شرح‌های خطبه: )


این ماده نه بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۶۸۴.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۳، ص۳۷۸.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۳، ص۳۹۷.    
۴. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۳، ص۳۸۰.    
۵. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۳، ص۳۹۷.    
۶. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۶۸۰، نامه ۴۵.    
۷. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۸۲، نامه ۴۵.    
۸. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۱۹، نامه ۴۵.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۵۵.    
۱۰. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۶۸.    
۱۱. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۸۸.    
۱۲. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۰، ص۲۱۴.    
۱۳. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۱۲۲.    
۱۴. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۶، ص۲۹۱.    
۱۵. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص، خطبه ۱۶۰.    
۱۶. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۷۴، خطبه ۱۵۵.    
۱۷. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۲۷، خطبه ۱۶۰.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۴۹.    
۱۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۱۲.    
۲۰. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۲۰.    
۲۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۶، ص۲۴۲.    
۲۲. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۳۷۳.    
۲۳. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۲۳۲.    
۲۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص، خطبه ۹۳.    
۲۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۱۸۲، خطبه ۹۲.    
۲۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۳۹، خطبه ۹۴.    
۲۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۰۱.    
۲۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۸۲۸.    
۲۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۸۳۰.    
۳۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۴، ص۲۵۶.    
۳۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۱۰۱.    
۳۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۶۲.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «طهر»، ج۲، ص۶۸۴.    






جعبه ابزار