ضَنْک (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ضَنْک (به فتح ضاد و سکون نون) از
واژگان نهج البلاغه به معنای تنگ و تنگ شدن است.
حضرت علی (علیهالسلام) درباره
دنیا و مردگان و در تعریف
اسلام از این واژه استفاده نموده است.
ضَنْکبه معنای تنگ و تنگ شدن آمده است. اسم و مصدر هر دو آمده است. «ضَنُك المَكانُ ضَنکا: ضاق»
• امام (صلواتاللهعلیه) درباره دنیا و مردگان فرموده است:
«هَلْ زَوَّدَتْهُمْ إِلاَّ السَّغَبَ؟ أَوْ أَحَلَّتْهُمْ إِلاَّ الضَّنْكَ» «آیا دنیا جز گرسنگی زادی به آنها داده است و جز در تنگی، آنها را ساکن کرده است.»
(شرحهای خطبه:
)
و در تعریف اسلام فرموده است:
«لاَ انْقِطَاعَ لِمُدَّتِهِ، وَلاَ عَفَاءَ لِشَرَائِعِهِ، وَلاَ جَذَّ لِفُرُوعِهِ، وَلاَ ضَنْكَ لِطُرُقِهِ» «زمانش تمام شدنی نیست، احکامش کهنه نمیشود، شاخههایش قطع نمیگردد راههایش تنگی ندارد.»
(شرحهای خطبه:
)
این ماده پنج بار در «
نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ضنک»، ج۲، ص۶۶۷.