• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

صَلْد (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





صَلْد (به فتح صاد و سکون لام) از واژگان قرآن کریم به معنای سختی است.
صَلْد به معنای سنگ صاف و زمینی که در اثر سختی چیزی نمی‌رویاند نیز گفته شده است.



صَلْد مصدر به معنای سختی است.
«صَلَدَ الْاَرْضُ: صَلُبَتْ» و نیز به معنی سخت و صاف، و زمین یا سنگی که چیزی نمی‌رویاند.
گویند: «حجرٌ صَلْد ارضٌ صَلْد.»
در مجمع البیان فرموده: آن به معنی سنگ صاف و زمینی که در اثر سختی چیزی نمی‌رویاند و بخیل... است.


به مواردی از صَلْد که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - صَلْداً (آیه ۲۶۴ سوره بقره)

(فَمَثَلُهُ کَمَثَلِ صَفْوانٍ عَلَیْهِ تُرابٌ فَاَصابَهُ وابِلٌ فَتَرَکَهُ‌ صَلْداً)
در آیه شریفه نرویاندن در نظر است یعنی: «حکایت او حکایت سنگ‌ صافی است که در آن خاک هست. باران تندی به آن رسید (خاکش را شست) و آن‌را سنگی که چیزی نمی‌رویاند، کرد.»



برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۳.۱ - الصَّلْدِ - حکمت ۳۲۴ (وصف مومن)

امام علی (صلوات‌الله‌علیه) در وصف مومن فرموده است:
«نَفْسُهُ أَصْلَبُ مِنَ الصَّلْدِ
«نفس و روح مومن از سنگ خارا محکم‌تر است.»



۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۴، ص۱۴۵.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۹۰.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۸۸.    
۴. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۳، ص۲۲۳.    
۵. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۳، ص۲۲۳.    
۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۱۸۴.    
۷. بقره/سوره۲، آیه۲۶۴.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲، ص۵۹۸.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲، ص۳۹۰.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۳، ص۱۴۵.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۶۵۰.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۵۶، حکمت ۳۲۴.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۲۳۳، حکمت ۳۳۳.    
۱۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۳۳، حکمت ۳۳۳.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۱۹، حکمت ۳۳۳.    
۱۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۸۹.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۹۱.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۴، ص۶۸۷-۶۸۸.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۱۲، ص۱۶۳.    
۲۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۲۴۵.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «صلد»، ج۴، ص۱۴۵.    






جعبه ابزار