صَدید (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
صَدید (به فتح صاد) از
واژگان قرآن کریم به معنای چرک است.
همچنین به معنای آب جوشان که از کثرت جوشش قوام یافته و آب زخم مختلط به خون نیز گفته‌اند که هنوز چرک نشده است.
صَدید را چرک معنا کرده‌اند.
علّت تسمیه آن‌کراهت و اعراض از آن است.
در این صورت
صدید به معنای
مصدود است، یعنی اعراض شده و ناپسند و شاید مراد آب جوشان باشد.
ناگفته نماند
صدید را آب زخم مختلط به خون نیز گفته‌اند که هنوز چرک نشده است.
در
قاموس المحیط آن‌را آب جوشان که از کثرت جوشش قوام یافته نیز گفته است.
در
اقرب الموارد آن‌را به قولی نسبت می‌دهد.
اگر مراد از آن در
قرآن چنین معنایی باشد با «حمیم» که بارها در وصف آب جهنّم گفته شده یکی است. شاید مراد از آن
غسلین باشد.
به موردی از
صَدید که در
قرآن به کار رفته است، اشاره می‌شود:
(مِنْ وَرائِهِ جَهَنَّمُ وَ یُسْقی مِنْ ماءٍ صَدِیدٍ) (به دنبال او جهنم خواهد بود؛ و از آب بد بوى متعفّنى نوشانده مى‌شود.)
مخفی نماند: نکره بودن آن نشان می‌دهد که چرک زخم نیست، بلکه چرک به خصوصی است و آن شاید همان حمیم است که آمده
(وَ سُقُوا ماءً حَمِیماً فَقَطَّعَ اَمْعاءَهُمْ) (..و از آبى داغ و سوزان نوشانده مى‌شوند كه اندرونشان را از هم متلاشى مى‌كند؟!)
درباره آن آب، روایاتی مخوف است.
به موردی که در
نهج البلاغه به کار رفته است، اشاره می‌شود:
امام (صلوات‌الله‌علیه) در وصف
جهنم فرموده:
«وَ شَرابُها صَديدٌ.» (و آشاميدنى آن آب جوشان مى‌باشد.)
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «صدید»، ج۴، ص۱۱۳-۱۱۲.
