• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

صَبّ (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





صَبّ (به فتح صاد و تشدید باء) از واژگان قرآن کریم به معنای ریختن است.



صَبّ به معنای ریختن است.
به صورت لازم و متعدی آمده است.
«صَبَ‌ الْمَاءَ وَ نَحْوَهُ‌ صَبّاً فَصَبَ‌ هُوَ: سَکَبَهُ فَانْسَکَبَ»


به مواردی از صَبّ که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - صَبًّا (آیه ۲۵ سوره عبس)

(فَلْیَنْظُرِ الْاِنْسانُ اِلی‌ طَعامِهِ. اَنَّا صَبَبْنَا الْماءَ صَبًّا)
(انسان بايد به غذاى خويش و آفرينش آن بنگرد! ما آب فراوان ازآسمان فرو ريختيم)


۲.۲ - فَصَبَ‌ (آیه ۱۳ سوره فجر)

(فَصَبَ‌ عَلَیْهِمْ رَبُّکَ سَوْطَ عَذابٍ)
(به همين سبب پرورگارت تازيانه عذاب را بر آنان نواخت!)
ناگفته نماند: صبّ راجع به یک قوم نیست به دلیل‌ (عَلَیْهِم) که به عاد، ثمود، فرعون راجع است، علی‌هذا اطلاق صبّ به تازیانه عذاب در اثر پی در پی بودن عذاب آن اقوام است. نظیر این آیه است آیه‌ (کُلَّ ما جاءَ اُمَّةً رَسُولُها کَذَّبُوهُ فَاَتْبَعْنا بَعْضَهُمْ بَعْضاً وَ جَعَلْناهُمْ اَحادِیثَ فَبُعْداً لِقَوْمٍ لا یُؤْمِنُونَ) (هر زمان پيامبرى براى هدایت قومى مى‌آمد، او را تكذيب مى‌كردند؛ و ما اين امّت‌هاى سركش را يكى پس از ديگرى هلاك نموديم، و آنها را خبرهايى قرار داديم؛ كه تنها نامى از آنان باقى ماند. دور باد از رحمت خدا قومى كه ايمان نمى‌آورند!)



به موردی که در نهج البلاغه به کار رفته است، اشاره می‌شود:

۳.۱ - صُبَّتِ‌ خطبه ۱۸۱

امام علی (علیه‌السلام) می‌فرماید: «وَ صُبَّتِ‌ السُّیُوفُ عَلَی هَامَاتِهِمْ»
(و شمشيرها بر فرقشان مى‌باريد)


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۴، ص۱۰۴-۱۰۳.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۷۳.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۹۶.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۳، ص۱۶۸.    
۵. جوهری، ابونصر، الصحاح‌ تاج اللغة و صحاح العربیه، ج۱، ص۱۶۰.    
۶. عبس/سوره۸۰، آیه۲۴ و ۲۵.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۸۵.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۳۴.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۲۰۹.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۳۱۳.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۲۷۰.    
۱۲. فجر/سوره۸۹، آیه۱۳.    
۱۳. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۹۳.    
۱۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۴۷۱.    
۱۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۲۸۱.    
۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۷۳.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۳۵۱.    
۱۸. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۴۴.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۴۵.    
۲۰. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۰۳، خطبه ۱۸۱.    
۲۱. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۲۳، خطبه ۱۷۶.    
۲۲. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۵۹، خطبه۱۸۱.    
۲۳. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه نهج البلاغه، ص۴۰۱.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «صبّ»، ج۴، ص۱۰۴-۱۰۳.    






جعبه ابزار