• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

صَفّ (مفردا‌ت‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: صَفّ (مفردات نهج البلاغه (جلد ۲))
مقالات مرتبط: صَفّ (مفردات‌قرآن)، صَفّ (لغات‌قرآن)، صف.


صَفّ (به فتح صاد و فاء مشدد) از واژگان نهج البلاغه به معنای صف کشیدن و صف کردن است.
صُفوف (به ضم صاد) به معنی صف‌ها است.
شش مورد از آن در «نهج البلاغه» آمده است.


صَفّ
[۱] قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۶۴۰.    
[۲] طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۸۱.    
[۳] فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج۷، ص۸۸.    
به معنای صف کشیدن و صف کردن، لازم و متعدی هر دو آمده است.
صُفوف به معنی صف‌ها است.
[۴] جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح‌، ج۴، ص۱۳۸۷.    



برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - صافّونَ - خطبه ۱ (ملائکه)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در وصف ملائکه فرموده:
«وَ صافّونَ لا يَتَزايَلونَ.»
[۵] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۰-۳۱، خطبه ۱.    
[۶] عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۱۳، خطبه ۱.    
[۷] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۱، خطبه ۱.    

«صف کشیده‌اند پیوسته.»
[۸] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۷، خطبه ۱.    
[۹] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۲۹۰.    

(شرح های خطبه:
[۱۰] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۳۳۶-۳۳۹.    
[۱۱] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱، ص۱۵۴.    
[۱۲] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۹-۱۰.    
[۱۳] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۹۱.    
)


۲.۲ - صَفّاً - حکمت ۲۱۸ (مجاهدین فی سبیل الله)

امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره مجاهدین فی سبیل الله فرموده:
«أَيْنَ الْقَوْمُ الَّذينَ... وَ أَخَذوا بِأَطْرافِ الاَْرْضِ زَحْفاً زَحْفاً وَ صَفّاً صَفّاً؟! بَعْضٌ هَلَکَ وَ بَعْصٌ نَجا.»
[۱۴] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۷۶، خطبه ۱۲۰.    
[۱۵] عبده، محمد، نهج البلاغه، - ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۲۳۴، خطبه ۱۱۹.    
[۱۶] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۷۷، خطبه ۱۲۱.    

(كجايند آن قومى كه... و گرداگرد زمین را گروه گروه و صف به صف احاطه كردند؟ بعضى شهید گشتند و برخى نجات يافتند.)
[۱۷] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۶۳، خطبه ۱۲۱.    
[۱۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۰۸.    

(شرح های خطبه:
[۱۹] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۱۲.    
[۲۰] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۵، ص۲۱۹.    
[۲۱] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۱۳۶.    
[۲۲] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۹۱.    
)


این ماده شش بار در «نهج البلاغه» آمده است.
[۲۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۰، خطبه ۱.    
[۲۴] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۷۶، خطبه ۱۲۰.    
[۲۵] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۴۷، خطبه ۸۲.    
[۲۶] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۷۷، خطبه ۱۹۳.    
[۲۷] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۷۹، خطبه ۹۰.    
[۲۸] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۲۸، حکمت ۲۲۶.    


۱. ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۶۴۰.    
۲. ↑ طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۸۱.    
۳. ↑ فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج۷، ص۸۸.    
۴. ↑ جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح‌، ج۴، ص۱۳۸۷.    
۵. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۰-۳۱، خطبه ۱.    
۶. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۱۳، خطبه ۱.    
۷. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۱، خطبه ۱.    
۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۷، خطبه ۱.    
۹. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۲۹۰.    
۱۰. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۳۳۶-۳۳۹.    
۱۱. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱، ص۱۵۴.    
۱۲. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۹-۱۰.    
۱۳. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۹۱.    
۱۴. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۷۶، خطبه ۱۲۰.    
۱۵. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه، - ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۲۳۴، خطبه ۱۱۹.    
۱۶. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۷۷، خطبه ۱۲۱.    
۱۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۶۳، خطبه ۱۲۱.    
۱۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۰۸.    
۱۹. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۱۲.    
۲۰. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۵، ص۲۱۹.    
۲۱. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۱۳۶.    
۲۲. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۹۱.    
۲۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۰، خطبه ۱.    
۲۴. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۷۶، خطبه ۱۲۰.    
۲۵. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۴۷، خطبه ۸۲.    
۲۶. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۷۷، خطبه ۱۹۳.    
۲۷. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۷۹، خطبه ۹۰.    
۲۸. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۲۸، حکمت ۲۲۶.    


• قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «صف»، ج۲، ص۶۴۰.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 1 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 120 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 82 نهج البلاغه
جعبه ابزار