صُحُف (مفردا‌ت‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
صُحُف (به ضم صاد و حاء) از
واژگان نهج البلاغه و جمع
صَحيفَه (به فتح صاد و فاء و کسر حاء) است به معنای چیز گسترده مثل صورت
انسان و صحیفه‌ای که در آن می‌نویسند؛ بدين جهت
قرآن مجید را
مُصْحَف (به ضم میم و سکون صاد و فتح حاء) گفته‌اند.
اين كلمه دوبار بيش‌تر در «
نهج البلاغه» نيامده است.
صُحُف (مثل عنق) جمع
صَحيفَه به معنای چیز گسترده مثل صورت انسان و صحیفه‌ای است که در آن می‌نویسند.
«
الصَحیفَةُ: قِرطاسٍ مَکتُوبٌ فیهِ.»
بدین جهت قرآن مجید را
مُصْحَف گفته‌اند.
برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امام (صلوات‌الله‌علیه) در
حکمت ۳۹۹ فرموده است:
«الْقَلْبُ مُصْحَفُ الْبَصَرِ» يعنى «آنچه
چشم مى‌بيند در
قلب نوشته مى‌شود.»
امام (صلوات‌الله‌علیه) در وقت محاجّه با
خوارج فرمود:
«أَلَمْ تَقولوا عِنْدَ رَفْعِهِمُ الْمَصاحِفَ - حيلَةً وَ غيلَةً وَ مَكْراً وَ خَديعَةً ـ : إِخْوانُنا وَ أَهْلُ دَعْوَتِنا، اسْتَقالونا وَ اسْتَراحوا إِلى كِتابِ اللهِ سُبْحانَهُ فالرّأْیُ الْقَبولُ مِنْهُمْ وَ التَّنْفيسُ عَنْهُمْ؟ فَقُلْتُ لَكُمْ: هذا أَمْرٌ ظاهِرُهُ إيمانٌ وَ باطِنُهُ عُدْوانٌ.» «آنگاه كه اهل
شام قرآن‌ها را بلند كردند از روى
حیله و
مکر، آيا نگفتيد كه برادران ما هستند به كتاب خدا روى آورده‌اند بهتر است كه از آن‌ها قبول كنيم ولى من گفتم: كه اين امر ظاهرش
ایمان است و باطنش
دشمنی و
عدوان.»
این واژه دو بار در «نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «صحف»، ج۲، ص۶۳۰.
