• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

صاحِب (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





صاحِب (به کسر حاء) از واژگان قرآن کریم به معنای رفیق ملازم است.
صُحْبَت (به ضم صاد، سکون حاء و فتح باء) به معنای رفاقت و ملازمت است.
مشتقات صاحِب که در آیات قرآن آمده عبارتند از:
صاحِبَیِ‌ (به فتح صاد و کسر هاء) به معنای دوست من؛
صاحِبَةً (به فتح صاد و کسر هاء) به معنای همسر؛
یُصْحَبُونَ‌ (به سکون صاد و فتح حاء) به معنای یاری کرده می‌شوید، است.


صاحِب به معنای رفیق ملازم است.
صُحْبَت به معنای رفاقت و ملازمت، است.
راغب اصفهانی می‌گوید: آن در عرف به کسی اطلاق می‌شود که ملازمتش زیاد باشد.


به مواردی از صاحِب که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - صاحِبَیِ‌ (آیه ۳۹ سوره یوسف)

(یا صاحِبَیِ‌ السِّجْنِ اَ اَرْبابٌ مُتَفَرِّقُونَ خَیْرٌ اَمِ اللَّهُ الْواحِدُ الْقَهَّارُ)
(اى دوستان زندانى من! آيا خدايان متعدد و پراكنده بهترند، يا خداوند يگانه‌اى كه بر همه چيز قاهر است؟!)


۲.۲ - صاحِبَةً (آیه ۳ سوره جن )

(مَا اتَّخَذَ صاحِبَةً وَ لا وَلَداً)
(و او هرگز براى خود همسر و فرزندى انتخاب نكرده است.)
مراد از صاحبه، زن است.


۲.۳ - صاحِبُکُمْ‌ (آیه ۲ سوره نجم )

(ما ضَلَ‌ صاحِبُکُمْ‌ وَ ما غَوی‌)
(هرگز دوست شما (رسول خدا) گمراه نشده و منحرف نگرديده است.)


۲.۴ - یُصْحَبُونَ‌ (آیه ۴۳ سوره انبیاء)

(لا یَسْتَطِیعُونَ نَصْرَ اَنْفُسِهِمْ وَ لا هُمْ مِنَّا یُصْحَبُونَ‌)
«بت‌ها به خویشتن یاری نتوانند و از طرف ما هم یاری کرده نمی‌شوند.»



۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۴، ص۱۰۹-۱۱۰.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۷۵.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۹۷.    
۴. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۷۵.    
۵. یوسف/سوره۱۲، آیه۳۹.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۴۰.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۱، ص۲۳۸.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۱، ص۱۷۴.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۲، ص۲۲۱.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۴۰۳.    
۱۱. جن/سوره۷۲، آیه۳.    
۱۲. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۷۲.    
۱۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۶۱.    
۱۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۴۰.    
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۵، ص۳۷۱.    
۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۱۴۵.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۵۳۱.    
۱۸. نجم/سوره۵۳، آیه۲.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۲۶.    
۲۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ص۱۹، ص۴۲.    
۲۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۲۷.    
۲۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۳، ص۳۷۹.    
۲۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۲۸۷.    
۲۴. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۹، ص۲۶۱.    
۲۵. انبیاء/سوره۲۱، آیه۴۳.    
۲۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۰، ص۴۱۰.    
۲۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۲۹۰.    
۲۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۱۲۷.    
۲۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۸۹.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «صحبت»، ج۴، ص۱۰۹-۱۱۰.    






جعبه ابزار