شکو (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
شَکو (به فتح شین و سکون کاف) و شکایت و شَکوی و شَکاة، از واژگان به کار رفته در
قرآن کریم و به معنای اظهار
اندوه است.
شَکو ،
شکایت ،
شَکوی و
شَکاة به معنای اظهار اندوه است، چنانکه
راغب اصفهانی گفته است،به عبارت دیگر: توصیف گرفتاری است.
(قالَ اِنَّما اَشْکُوا بَثِّی وَ حُزْنِی اِلَی اللَّهِ) (قَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّتِی تُجادِلُکَ فِی زَوْجِها وَ تَشْتَکِی اِلَی اللَّهِ)(مَثَلُ نُورِهِ کَمِشْکاةٍ فِیها مِصْباحٌ الْمِصْباحُ فِی زُجاجَةٍ) مشکاة را بهتر است محفظه و چراغدان گفت. اهل لغت آن‌را روزنه بی‌نفوذ گفته‌اند و به قولی کاسه قندیل است.
المنجد می‌گوید: آن هر روزنه غیر نافذ است، و هر چیزی که در آن یا بر آن چراغ می‌گذارند. در
مجمع البیان فرموده: آن شکافی است در دیوار که بر آن شیشه گرفته‌اند،
چراغ پشت آن شیشه می‌شود و شکاف را درب دیگری است که چراغ را از آن وارد می‌کنند،
و به قول
مجاهد: مشکاة قندیل و چراغ است و مصباح فتیله آن.
مشکاة مثل قلب مؤمن است که نور
ایمان در آن می‌باشد. در
تفسیر برهان از
امام صادق (علیه‌السّلام) نقل شده است که فرمود: «
«الْمِشْکَاةُ جَوْفُ الْمُؤْمِنِ وَ الْقِنْدِیلُ قَلْبُهُ وَ الْمِصْبَاحُ النُّورُ الَّذِی جَعَلَهُ اللَّهُ فِی قَلْبِهِ»».
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «شکو»، ج۴، ص۶۵-۶۶.
