شَیْخ (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
شَیْخ (به فتح شین و سکون یاء) یکی از
مفردات نهج البلاغه به معنای
پیر و به قولی به معنای عمر از چهل سالگی یا پنجاه سالگی یا از پنجاه و یک سالگی تا آخر است.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره رأی مرد دنیا دیده و نامه به
طلحه و
زبیر از این واژه استفاده نموده است.
شَیْخ به معنای پیر و به قولی به معنای عمر از چهل سالگی یا پنجاه سالگی یا از پنجاه و یک سالگی تا آخر عمر آمده است.
برخی از مواردی که در
نهج البلاغه استفاده شده به شرح ذیل می‌باشد:
امام (صلوات‌الله‌علیه) در خصوص رأی دنیا دیده و پیر فرموده است:
«رَأْيُ الشَّيْخِ أَحَبُّ إِلَيَّ مِنْ جَلَدِ الْغُلاَمِ»؛
«رأى و تدبير پير، نزد من بهتر از
استقامت جوان (در ميدان جنگ) است».
امام (صلوات‌الله‌علیه) در نامه به طلحه و زبیر نوشته است:
«فَارْجِعَا أَيُّهَا الشَّيْخَانِ عَنْ رَأْيِكُمَا، فَإِنَّ الاْنَ أَعْظَمَ أَمْرِكُمَا الْعَارُ، مِنْ قَبْلِ أَنْ يَجْتَمِعَ الْعَارُ وَالنَّارُ»؛
«اى دو پيرمرد و اى كسانى كه زمام امور عدّه‌اى را به دست گرفته‌ايد! از رأى و نظريه خود بازگرديد، چرا كه الآن بازگشت شما از اين راه خلاف، تنها موجب ننگ است (آن هم به عقيده شما) ولى ادامه اين راه، هم ننگ و هم آتش
دوزخ را براى شما فراهم مى‌سازد».
این واژه دو بار در «نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شیخ»، ج۲، ص۶۲۳.
