• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شَنَأ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





شَنَأ و شَنأن (به فتح شین و نون) از واژگان نهج البلاغه به معنای دشمن داشتن و عداوت است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در توصیف مؤمن و جهاد از این واژه استفاده نموده است.
این واژه هشت بار در «نهج البلاغه» آمده است.




شَنأ و شَنأن به معنای دشمن داشتن و عداوت آمده است.



برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:


۲.۱ - شَنآنِ - حکمت ۳۰ (در خصوص جهاد)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در خصوص جهاد فرموده است: «وَالْجِهادُ مِنْها عَلَى أَرْبَعِ شُعَب: عَلَى الاَْمْرِ بالْمَعْرُوفِ، وَالنَّهْي عَنِ الْمُنكَرِ، وَالصِّدْقِ في الْمَواطِن، وَ شَنآنِ الْفاسِقينَ»
«جهاد از ستون‌های ایمان دارای چهار شاخه است امر به معروف، نهی از منکر، پایداری در مواقع جنگ و دشمن داشتن فاسقان


۲.۲ - يَشْنَأُ - حکمت ۳۳۳ (در وصف مؤمن)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در وصف مؤمن فرموده است: «المؤمن: الْمُؤْمِنُ بِشْرُهُ في وَجْهِهِ، وَ حُزْنُهُ في قَلْبِهِ... يَكْرَهُ الرِّفْعَةَ، وَ يَشْنَأُ السُّمْعَةَ»
«مؤمن شادیش در چهره و غمش در درون باشد، برتری بر دیگران را مکروه دارد، سمعه و عمل برای شنیدن دیگران را دشمن دارد.»


۲.۳ - شَنِئْتُها - خطبه ۲۲۴ (در خصوص رشوه اشعث بن قیس)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در خصوص رشوه اشعث بن قیس فرمود: «وَ أَعْجَبُ مِنْ ذلِكَ طارِقٌ طَرَقَنا بِمَلْفَوفَة في وِعائِها، وَ مَعْجُونَة شَنِئْتُها، كَأَنَّما عُجِنَتْ بِريقِ حَيَّة أَوْ قَيْئِها»
«از اين شگفت‌انگيزتر داستان كسى است (اشعث بن قيس منافق) كه نيمه شب در خانه را زد و ظرف سرپوشيده‌اى (پر از حلواى خوش‌ طعم و شيرين) براى من هدیه آورد. معجونى بود كه من از آن متنفر شدم گويى با آب دهان مار يا استفراغ او خمیر شده بود.»



این واژه هشت بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج ۲، ص ۶۱۶.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج ۱، ص ۲۵۲.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۷۷۵، حکمت ۳۰.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج ۳، ص ۱۵۸، حکمت ۳۰.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص ۴۷۳، حکمت ۳۱.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص ۷۳۹، حکمت ۳۱.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج ۵، ص ۴۳۱.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج ۵، ص ۴۳۶.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج ۱۲، ص ۲۰۲.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج ۲۱، ص ۵۲.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج ۱۸، ص ۱۴۲.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۸۵۶، حکمت ۳۳۳.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج ۳، ص ۲۳۲، حکمت ۳۳۳.    
۱۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص ۵۳۳، حکمت ۳۳۳.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص ۸۱۹، حکمت ۳۳۳.    
۱۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج ۵، ص ۶۸۹.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج ۵، ص ۶۹۰.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج ۱۴، ص ۶۷۷.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج ۲۱، ص ۴۱۹.    
۲۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج ۱۹، ص ۲۴۵.    
۲۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۵۵۵، خطبه ۲۲۴.    
۲۲. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج ۲، ص ۲۴۴، خطبه ۲۱۹.    
۲۳. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص ۳۴۷، خطبه ۲۲۴.    
۲۴. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص ۵۴۳، خطبه ۲۲۴.    
۲۵. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج ۴، ص ۱۵۵.    
۲۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج ۴، ص ۱۵۸.    
۲۷. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج ۸، ص ۴۱۶.    
۲۸. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج ۱۴، ص ۲۹۵.    
۲۹. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج ۱۱، ص ۲۴۸.    
۳۰. نهج البلاغه، تصحیح الحسون، حکمت ۳۰، ص ۷۷۵.    
۳۱. نهج البلاغه، تصحیح الحسون، حکمت ۳۳۳، ص ۸۵۶.    
۳۲. نهج البلاغه، تصحیح الحسون، خطبه ۲۲۴، ص ۵۵۵.    
۳۳. نهج البلاغه، تصحیح الحسون، خطبه، ص ۴۵۴.    
۳۴. نهج البلاغه، تصحیح الحسون، خطبه ۱۹۲، ص ۵۹۹.    
۳۵. نهج البلاغه، تصحیح الحسون، نامه ۱۵، ص ۵۹۹.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شنا»، ج۲، ص۶۱۶.    






جعبه ابزار