• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شَتَت (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





شَتَت (به فتح شین و تاء) و شَتات (به فتح شین) و شَتیت (به فتح شین) از واژگان قرآن کریم به معنای پراکنده کردن و پراکنده شدن است.
شتّ و شتیت به صورت وصف نیز به معنای متفرق آمده‌اند.



شَتّ ، شَتات و شَتیت به معنای پراکنده کردن و پراکنده شدن است.
شتّ و شتیت به صورت وصف نیز آمده‌ و به معنای متفرق است.
جمع اوّلی اشتات و دوّمی شَتَّی است، مثل: مریض و مرضی.


به مواردی از شَتَت که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - شَتَّی‌ (آیه ۱۴ سوره طه)

(فَاَخْرَجْنا بِهِ اَزْواجاً مِنْ نَباتٍ‌ شَتَّی‌)
« به وسيله باران انواع مختلف نبات را رویانیدیم.»


۲.۲ - شَتَّی‌ (آیه ۱۴ سوره حشر)

(وَ قُلُوبُهُمْ‌ شَتَّی‌)
«دل‌های آن‌ها مختلف و پراکنده است وحدت کلمه و وحدت عقیده ندارند.»


۲.۳ - شَتَّی‌ (آیه ۴ سوره لیل)

(اِنَّ سَعْیَکُمْ‌ لَشَتَّی‌)
(كه سعى و تلاش شما گوناگون است.)
سعی مطلق و در معنی جمع و به جای مساعی است، لذا خبرش جمع آمده است.


۲.۴ - اَشْتاتاً (آیه ۶ سوره زلزله)

(یَوْمَئِذٍ یَصْدُرُ النَّاسُ‌ أشْتاتاً لِیُرَوْا اَعْمالَهُمْ‌)
«آن‌روز مردم متفرق و مختلف ظاهر می‌شوند تا کارهای خویش را ببینند.»
ظاهرا مراد از اشتات، پراکنده و بی‌نظم بودن است.
چنان‌که فرمود:(یَخْرُجُونَ مِنَ الْاَجْداثِ کَاَنَّهُمْ جَرادٌ مُنْتَشِرٌ)
همچنین فرمود:(یَوْمَ یَکُونُ النَّاسُ کَالْفَراشِ الْمَبْثُوثِ‌)



۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۴، ص۶.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۴۵.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۲۰۷.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۳، ص۱۹.    
۵. طه/سوره۲۰، آیه۵۳.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۲۳۸.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۱۷۱.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۳۲۸.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۴، ص۵۷.    
۱۰. حشر/سوره۵۹، آیه۱۴.    
۱۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۳۶۷.    
۱۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۲۱۳.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۴، ص۳۳۷.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۴۳۶.    
۱۵. لیل/سوره۹۲، آیه۴.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۹۵.    
۱۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۵۰۸.    
۱۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۳۰۲.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۱۲۶.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۳۷۵.    
۲۱. زلزله/سوره۹۹، آیه۶.    
۲۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۵۸۳.    
۲۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۴۳۴.    
۲۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۲۲۷.    
۲۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص ۴۱۹.    
۲۶. قمر/سوره۵۴، آیه۷.    
۲۷. قارعه/سوره۱۰۱، آیه۴.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «شتت»، ج۴، ص۶.    






جعبه ابزار