• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شَغَف (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





شَغَف (به فتح شین و غین) یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای غلاف قلب و نهایت علاقه و دوست‌داشتن است.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره حکام نا‌اهل، دنیا و خلقت انسان از این واژه استفاده نموده است.



شَغَف (مانند شرف) به معنای غلاف قلب و نهایت علاقه و دوست‌داشتن آمده است. «الشغف: غلاف القلب و اقصی الحبّ».


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - مَشْغُوفٌ - خطبه ۱۷ (درباره حکام نا‌اهل)

امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره حکام نا‌اهل فرموده است:
«إِنَّ أَبْغَضَ الخَلائِقِ إِلَى اللهِ تعالى رَجُلانِ: رَجُلٌ وَكَلَهُ اللهُ إِلَى نَفْسِهِ، فَهُوَ جَائِرٌ عَنْ قَصْدِ السَّبِيلِ، مَشْغُوفٌ بِكَلاَمِ بِدْعَة»؛
«کسی که خداوند وی را به حال خود واگذارده و از راه راست منحرف می‌گردد. او به سخنان بدعت‌آمیز خویش و دعوت به گمراهی‌ها سخت دل بسته است».

۲.۲ - أَشْغَفَ - خطبه ۳۲ (درباره دنیا)

امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره دنیا فرموده است:
«فَإِنَّهَا قَد رَفَضَتْ مَنْ كَانَ أَشْغَفَ بِهَا مِنْكُمْ»؛
«دنیا ترک کرده است کسانی را که علاقه‌اش به دنیا از شما بیشتر بود».

۲.۳ - شُغُف - خطبه ۸۳ (درباره خلقت انسان)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در رابطه با خلقت انسان فرموده است:
«أَمْ هذَا الَّذِي أَنْشأَهُ فِي ظُلُماتِ الاَْرْحامِ، وَ شُغُفِ الاَْسْتارِ، نُطْفَةً دِفاقاً، وَ عَلَقَةً مِحاقاً، وَ جَنيناً وَ راضِعاً»؛
«بلکه خدا آن‌ست‌که انسان را در ظلمت‌های رحم‌ها و غلاف‌های پرده‌ها (مشیمه که طفل در آن است) آفریده است بصورت نطفه ریخته شده و علقه‌ای که صورت انسانی در آن محو و ناپیداست تا حالت جنین و طفل شیرخوار»(«شغف» جمع شغاف به معنی غلاف قلب است.)


این واژه سه بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۶۰۴.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۵، ص۷۶.    
۳. شرتونی، سعید، أقرب الموارد، ج۳، ص۷۳.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۶۱، خطبه ۱۷.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۴۷، خطبه ۱۷.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۹، خطبه ۱۷.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۷.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۶۱۷.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۶۱۸.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱، ص۵۷۰.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۵۱.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۲۸۶.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۹۱، خطبه ۳۲.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۷۵، خطبه ۳۲.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۷۶، خطبه ۳۲.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۷.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۳۸.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۵۳.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۲، ص۲۸۷.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۸.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۷۵.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۱۵۸، خطبه ۸۲.    
۲۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۴۰، خطبه ۸۱.    
۲۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۱۲، خطبه ۸۳.    
۲۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۵۷.    
۲۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۵۲.    
۲۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۵۴.    
۲۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۳، ص۴۲۶.    
۲۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج، ص.    
۳۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۲۷۰.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شغف»، ج۲، ص۶۰۴.    






جعبه ابزار