شرذمه (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
شِرْذِمَة (به کسر شین و ذال و سکون راء و فتح میم) یکی از
واژگان نهج البلاغه به معنای جماعت کم است.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره گذشتن از «
دجله» و جمع‌آوری قشون از این واژه استفاده نموده است.
شِرْذِمَة به معنای جماعت کم آمده است.
راغب اصفهانی جماعت منقطع و بی‌دنباله و بدون طرف‌دار گفته است.
امام (صلوات‌الله‌علیه) در سال سی و هفت هجری وقتی که می‌خواست به سوی
صفین حرکت کند، درباره گذشتن از «دجله» و جمع‌آوری قشون از آنجا چنین فرمود: «
«وَ قَدْ رَأَیْتُ أَنْ أَقْطَعَ هَذِهِ النُّطْفَهَ إِلَی شِرْذِمَهٍ مِنْکُمْ مُوَطِّنِینَ أَکْنَافَ دَجْلَهَ فَأُنْهِضَهُمْ مَعَکُمْ إِلَی عَدُوِّکُمْ»؛
و من خود تصميم گرفتم از
فرات بگذرم، و به سوى گروهى از شما كه در اطراف دجله مسكن گزيده‌اند رهسپار شوم و آنها را بسيج كنم، تا با شما به سوى دشمن حركت كنند.
»
این واژه فقط یک بار در «نهج البلاغه» و در
قرآن مجید آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شرذمه»، ج۲، ص۵۸۹.
