سید عبدالحسین خسروی همدانی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«سید عبدالحسین خسروی همدانی»
فرزند حکیم
سید رضا خسروی همدانی در سال ۱۲۷۸ ش، در خانواده سادات جلیل‌القدر، حکیم خسروی همدانی متولد شد.
پدر و نیاکان او در طول چندین نسل همگی از جمله حکیمان و اهل
علم و فضل و در
طب و
طبابت معروف بوده‌اند.
وی ابتدا در محضر پدر
عالم و دانشمند و
حکیم خود، آموختن دروس مقدماتی،
علوم دینی،
علم عربی و طب را شروع کرد و در این مرحله از تحصیل در اندک زمان توفیقی عظیم به دست آورد. این حکیم عالیقدر، دروس
فقه و
اصول را در
قم نزد آیت‌الله
سیدمحمد تقی خوانساری فراگرفت. سپس در درس خارج آیت‌الله
حاج شیخ عبدالکریم حائری شرکت کرد و از فیوض علمی و عملی آن مرجع بزرگ، بهره‌مند شد.
او در ادامه تحصیل بعد از چند سال ابتدا
مادر مکرمه و سپس پدر بزرگوار خود را از دست داد و به ناچار پس از فوت پدر، برای طی مراحل عالی در علوم دینی و طب، به محضر عموی خود، حکیم
سید محمدعلی خسروی وارد شد و دروس علوم دینی و
علم طب را تا مرحله عالی نزد ایشان ادامه داد و بعد برای طی مدارج عالی در طب و سایر علوم سفری، به چند
شهر ایران کرد که حوزه طب و
طبابت در آن‌ها دایر بود و از محضر استادان عالیقدر طب و
حکمت این حوزه‌ها استفاده‌ها برد و بر اثر استعداد و هوشی که داشت، طولی نکشید که خود نیز به حکیمی حاذق و دانشمندی توانا تبدیل گشت. او در سال ۱۳۱۰ ش برای اخذ مدرک پزشکی از دولت وقت، در امتحان فارغ التحصیلی ایران، در تهران، به همراه
اطباء علوم جدید، شرکت کرد و به خاطر دانش بارز و نیکوی خود و تعلیمات بسیار عالی که در تمامی دروس طب، خصوصا در حوزه ی کتاب قانون
شیخ الرئیس،
ابوعلی سینا و داروشناسی داشت، در امتحان موفق شد و مجوز
طبابت به سبک قدیم (مجاز) را از وزارت اوقاف و معارف و صنایع مستظرفه اخذ کرد. او بعد از کسب مدرک تحصیلی در طب و
طبابت، اقدام به افتتاح مطبی در کهن شهر و دارالطب
همدان در کوچه محله حاجی، یکی از قدیمی‌ترین محله‌های همدان نمود و به همراهی دو تن از برادران خود که هر دو در علوم دینی و
داروشناسی و طب و
طبابت استاد بودند، شروع به
طبابت و مداوای بیماران کرد. مدت ۳۷ سال در این راه در خدمت به مردم همدان مشغول به فعالیت بود. سپس در سال ۱۳۴۶ ش، پس از سال‌ها
طبابت در همدان، به همراه
خانواده به صورت دائم به تهران
مهاجرت کرد و با اخذ کارت نظام پزشکی به شماره ۱۰۷۲ از سازمان پزشکی ایران، رسما به عضویت جامعه پزشکی با روش جدید پذیرفته شد و بقیه
عمر پر
برکت خود را در تهران در خدمت به مردم و به
شغل طبابت مشغول بود. در این زمان، حذاقت و روش علمی و استادی او در تدریس و مداوای بیماران شهره گشته بود، به همین جهت، از سوی دانشگاه تهران از ایشان برای تدریس کتاب
قانون شیخ الرئیس ابوعلی سینا که حکیم تسلطی وافی بدان داشت، در دانشکده پزشکی دعوت به عمل آمد که وی به علت کهولت سن و ضعف جسمانی، از پذیرش این همکاری خودداری ورزید.
وی در طول تحصیل، علاوه بر طب که رشته اصلی او بود، در سایر علوم چون فقه، عربی،
علم نجوم و ریاضیات، تحصیل کرد و در این علوم نیز راه ترقی پیمود و به درجات عالی رسید. سپس به
سیر و سلوک در حوزه
عرفان پرداخت و در این راستا به حضور عرفاء، ادیبان و بزرگان ادب ایران زمین رسید و از محضر پر از فیض آن‌ها در عرفان، حکمت و
فلسفه نیز بهره مند شد تا بدان جا که خود نیز به عارفی آگاه و عالمی وارسته مبدل گردید. از این
حکیم دانشمند، تالیفاتی چند در علوم از جمله در نحو، حساب، هندسه، نجوم، فقه، حواشی بر
مطول و
لمعه و رساله‌ای در اثبات
ولایت و خلافت مولای متقیان حضرت
امیرالمومنین علی علیه‌السّلام تحت عنوان نامه
طبیب همدانی در رد ادعای آیت‌الله مردوخ کردستانی به صورت خطی در دست است.
ایشان در غروب سوم بهمن ۱۳۶۴ ش در تهران ندای حق را لبیک گفت و پیکر مطهر او را بنا به
وصیت، به شهر
قم انتقال داده و در کنار حرم
کریمه اهل بیت،
حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله‌علیهم در قبرستان بهشت معصومه قم به
خاک سپرده شد.
۱.
نامه پزشک باستانی در پاسخ مردوخ کرستانی۲. کتاب
الائتلاف فی رد الاختلاف۳.
سبع المسائل فی جواب السائل۴. حاشیه بر «خلاصة الحساب»
شیخ بهایی۵. کتاب نحو به طریق
الفیة ابن مالک و
شرح قوائد نحو به
شعر عربی
۶.
مصباح الهدایة فی اثبات الولایة۷. برهان قویم در عظمت طب قدیم از گفتار بوعلی
برگرفته از زندگی نامه ارسالی به مرکز تحقیقات رایانه‌ای علوم اسلامی توسط سیده فاطمه خسروی.
مصباح الهدایة فی اثبات الولایة
نرم افزار جامع طب، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
