سَوْس (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سَوْس (به فتح سین) از
واژگان نهج‌البلاغه، به معنای سياست یا تدبير امور است. از این مادّه چهار مورد در
نهج‌البلاغه آمده است.
سَوْس به معنای سیاست و تدبیر امور است.
مواردی که در «نهج‌البلاغه» آمده است به شرح ذیل می‌باشد.
در مقام نصیحت فرموده:
«سُوسُوا إِيمَانَكُمْ بِالصَّدَقَةِ، وَحَصِّنُوا أَمْوَالَكُمْ بِالزَّكَاةِ، وَادْفَعُوا أَمْواجَ الْبَلاَءِ بِالدُّعَاءِ.»«ايمانتان را با
صدقه حفظ كنيد و اموالتان را با
زکات نگهداريد و امواج بلا را با
دعا دور سازيد.»
(شرح های حکمت:
)
از آن حضرت
سؤال شد:
عدالت بهتر است يا
سخاوت فرمود:
«الْعَدْلُ يَضَعُ الاُْمورَ مَوَاضِعَهَا، والْجودُ يُخْرِجُهَا عَنْ جِهَتِهَا، وَالْعَدْلُ سَائِسٌ عَامٌّ، وَالْجودُ عَارضٌ خَاصٌّ، فَالْعَدْلُ أَشْرَفُهُمَا وَأَفْضَلُهُمَا.»«
عدالت هرچيز را در جاى خود قرار مى‌دهد، ولى سخاوت آن را از مسيرش فراتر مى‌برد:
عدالت، قانونى همگانى است، ولى سخاوت جنبه خصوصى دارد، بنابراين
عدالت شريفتر و برتر است.»
(شرح های حکمت:
)
حضرت خطاب به
معاویه نوشت:
«وَمَا أَنْتَ وَالْفَاضِلَ وَالْمَفْضُولَ، وَالسَّائِسَ وَالْمَسُوسَ! وَمَا لِلطُّلَقَاءِ وَأَبْنَاءِ الطُّلَقَاءِ وَ التَّمْیِیزَ بَیْنَ الْمُهَاجِرِینَ الْأَوَّلِینَ وَ تَرْتِیبَ دَرَجَاتِهِمْ.»«تو را با برتر و غير برتر و رئيس سياسى
اسلام و زير دستانش چكار؟ اسيران آزاد شده
کفّار جاهلیّت و فرزندانشان را با امتيازات بين
مهاجران نخستين و ترتيب درجات و تعريف طبقاتشان چه نسبت؟»
(شرح های نامه:
)
حضرت علی (علیه‌السلام) در
نامه ۱۰ نهج‌البلاغه خطاب به
معاویه نوشت:
«وَ مَتَى كُنْتُمْ يَا مُعَاوِيَةُ سَاسَةَ الرَّعِيَّةِ، وَ وُلَاةَ أَمْرِ الْأُمَّةِ؟ بِغَيْرِ قَدَمٍ سَابِقٍ.»«اى معاويه! چه زمانى شما
حاکمان و مدبران
رعیّت و واليان امر
امّت‌اسلامی بوده‌ايد آن هم بدون پيشى‌گرفتن در
اسلام و
شرافت والاى معنوى.»
(شرح های نامه:
)
از این ماده چهار موارد در
نهج‌البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «سورة»، ج۱، ص۵۶۲.
