سَوْءِ (لغاتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سَوْءِ:(عَلَيْهِمْ دائِرَةُ السَّوْءِ) «سَوْءِ» (به فتح سین) به معنای بدی است. و
سُوء (به ضم سین) بد.
در آیه مورد بحث مذمت
مشرکین و منافقین وارد شده که به خدا گمان بد مىبرند، میفرماید:
مشركان گمان داشتند كه
محمد (صلیاللهعلیهوآله) با اين جمع كم، و نداشتن
اسلحه كافى، سالم به
مدینه باز نخواهد گشت، و ستاره
اسلام به زودى افول مىكند. سپس به توضيح اين
عذاب و مجازات پرداخته و تحت چهار عنوان آن را شرح مىدهد، مىگويد: حوادث و پيش آمدهاى
سوء تنها بر اين گروه نازل مىشود
(عَلَيْهِمْ دائِرَةُ السَّوْءِ) دائرة در لغت به معنى حوادث و رويدادهايى است كه براى انسان پيش مىآيد، اعم از خوب و بد، ولى در اينجا با ذكر
کلمه سوء منظور حوادث نامطلوب است.
به موردی از کاربرد «
سَوْءِ» در
قرآن، اشاره میشود:
(وَ يُعَذِّبَ الْمُنافِقينَ وَ الْمُنافِقاتِ وَ الْمُشْرِكينَ وَ الْمُشْرِكاتِ الظّانّينَ بِاللَّهِ ظَنَّ السَّوْءِ عَلَيْهِمْ دائِرَةُ السَّوْءِ وَ غَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَ لَعَنَهُمْ وَ أَعَدَّ لَهُمْ جَهَنَّمَ وَ ساءتْ مَصيرًا) «و نيز مردان و زنان منافق و مردان و زنان
مشرک را كه به خدا
گمان بد مىبرند مجازات كند؛ آرى حوادث ناگوارى كه براى مؤمنان انتظار مىكشند تنها بر خودشان فرو مىآيد. خداوند بر آنان غضب كرده و از
رحمت خود دورشان ساخته و
جهنم را براى آنان آماده كرده؛ و چه بد سرانجامى است.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان میفرمایند:
(الظّانّينَ بِاللَّهِ ظَنَّ السَّوْءِ) كلمه
سوء - به فتحه سين و سكون واو -
مصدر و به معناى
قبح است، به خلاف كلمه
سوء - به ضم سين - كه
اسم مصدر است، و
ظن سوء همان است كه
خیال مىكردند خدا نمىتواند
رسول خود را يارى كند. بعضى هم گفتهاند: ظن
سوء اعم از آن و از ساير پندارهاى زشت از قبيل
شرک و
کفر است.
(عَلَيْهِمْ دائِرَةُ السَّوْءِ) نفرينى است بر منافقين، و يا حكمى است كه
خدای تعالی عليه آنان رانده، مىفرمايد: به زودى گردونه
بلاء كه مىگردد تا هر كه را مىخواهد هلاک و عذاب كند، بر سرشان بچرخد، و يا به زودى مىچرخد.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «سوء»، ج۲، ص ۴۲۵.