سَحَر (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سَحَر (به فتح سین و حاء) از
واژگان قرآن کریم به معنای نزدیک صبح است.
أَسْحار جمع سَحَر است.
سَحَر به معنای نزديک
صبح است.
صحاح گويد «
وَ السَّحَرُ قُبَيْلَ الصُّبْحِ»
طبرسی گويد: سحر وقت قبل از طلوع
فجر است اصل آن به معنى خفاء است كه شخص در آن وقت در
تاریکی مخفى است به
ریه نيز سحر گويند كه محلش مخفى است.
سَحور
طعامی است كه در آن وقت تناول شود و تَسَحُّر خوردن آن است.
به مواردی از
سَحَر که در قرآن به کار رفته است، اشاره می‌شود:
(إِلَّا آلَ لُوطٍ نَجَّيْناهُمْ بِسَحَرٍ) (جز خاندان
لوط كه
سحَرگاهان نجاتشان داديم.)
ناگفته نماند آياتی كه جريان رفتن آل لوط را بيان می كنند در آنها هست كه «
فرشتگان گفتند: تو با خانواده‌ات پاسى از
شب گذشته برويد.»
(فَأَسْرِ بِأَهْلِكَ بِقِطْعٍ مِنَ اللَّيْلِ ...) در اين صورت می‌توان گفت كه آنها در شب رفته و طرف صبح از منطقه خطر گذشته‌اند لذا فرموده «
نَجَّيْناهُمْ بِسَحَرٍ».
اسحار جمع سَحَر است.
آيات از استغفار در سحرگاه‌ها حكايت می‌كند كه بهترين وقت براى ياد خداست خوشا به حال آنان كه در آن اوقات مبارک با خداى خود راز و نياز دارند.
(وَ الْقانِتِينَ وَ الْمُنْفِقِينَ وَ الْمُسْتَغْفِرِينَ بِالْأَسْحارِ) (در برابر خدا
خضوع، و در راه او
انفاق مى‌كنند؛ و در
سحرگاهان از خداوند،
آمرزش مى‌طلبند.)
(وَ بِالْأَسْحارِ هُمْ يَسْتَغْفِرُونَ) (و در
سحرگاهان استغفار مى‌كردند.)
قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «سحر»، ج۳، ص۲۳۹.
