• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سَبَغ (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: سَبَغ (قاموس قرآن (جلد ۳))
مقالات مرتبط: سابِغات (لغات‌قرآن)، سَبَغ (مفردات‌نهج‌البلاغه)، سبغ (مقالات مرتبط).


سَبَغ (به فتح سین و باء) از واژگان قرآن کریم به معنای وسعت و تمام است.
از اين مادّه فقط دو كلمه در قرآن آمده است.


سَبَغ
[۱] قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۲۲۰.    
[۲] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۹۵.    
[۳] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۱۱.    
به معنای وسعت و تمام است.
در صحاح گويد «شئٌ سَابِغٌ، أى كاملٌ و سَبَغَتِ النعمةُ: اتسعتْ»
[۴] جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج۴، ص۱۳۲۱.    


به مواردی از سَبَغ که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - أَسْبَغَ‌ (آیه ۲۰ سوره لقمان)

(وَ أَسْبَغَ‌ عَلَيْكُمْ نِعَمَهُ ظاهِرَةً وَ باطِنَةً ...)
[۵] لقمان/سوره۳۱، آیه۲۰.    

«نعمت‌هاى ظاهرى و باطنى خويش را بر شما فراوان بخشيد و تمام كرد.»
[۶] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۶، ص۳۴۱.    
[۷] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۶، ص۲۲۸.    
[۸] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۹، ص۱۸۵.    
[۹] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۵۰۱.    


۲.۲ - سابِغاتٍ‌ (آیه ۱۱ سوره سبأ)

(أَنِ اعْمَلْ‌ سابِغاتٍ‌ وَ قَدِّرْ فِي السَّرْدِ ...)
[۱۰] سباء/سوره۳۴، آیه۱۱.    

(و به او گفتيم: زره‌هاى كامل و فراخ بساز، و حلقه‌ها را به اندازه و متناسب كن. ...)
[۱۱] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۲۹.    
[۱۲] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۶، ص۵۴۶.    
[۱۳] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۶، ص۳۶۲.    
[۱۴] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۰، ص۲۲۴.    
[۱۵] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۵۹۷.    

درع سابغ زرهى است كه وسيع و كامل باشد آيه دستور است به داود نبی زره‌هاى وسيع و كامل بساز و در بافتن آنها اندازه نگه‌دار.

۲.۳ - کاربرد در نهج البلاغه

در نهج البلاغه خطبه ۱۸۲ آمده‌ :
«وَ أَسْبَغَ عَلَيْكُمْ الْمَعَاشَ.»
[۱۶] السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۰۸، خطبه ۱۸۲.    
[۱۷] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۱۲۸، خطبه ۱۷۰.    
[۱۸] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۶۲، خطبه ۱۸۲.    

«در وسائل زندگى بر شما وسعت داده.»
[۱۹] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۰۷، خطبه ۱۸۲.    
[۲۰] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۰۰.    
(شرح‌های خطبه:
[۲۱] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۰۹.    
[۲۲] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۷، ص۵۹.    
[۲۳] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۳۲۸.    
[۲۴] ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۹۲.    
)
از اين مادّه فقط دو كلمه فوق در قرآن يافته است.
[۲۵] لقمان/سوره۳۱، آیه۲۰.    
[۲۶] سباء/سوره۳۴، آیه۱۱.    


۱. ↑ قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۲۲۰.    
۲. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۹۵.    
۳. ↑ طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۱۱.    
۴. ↑ جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج۴، ص۱۳۲۱.    
۵. ↑ لقمان/سوره۳۱، آیه۲۰.    
۶. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۶، ص۳۴۱.    
۷. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۶، ص۲۲۸.    
۸. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۹، ص۱۸۵.    
۹. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۵۰۱.    
۱۰. ↑ سباء/سوره۳۴، آیه۱۱.    
۱۱. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۲۹.    
۱۲. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۶، ص۵۴۶.    
۱۳. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۶، ص۳۶۲.    
۱۴. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۰، ص۲۲۴.    
۱۵. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۵۹۷.    
۱۶. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۰۸، خطبه ۱۸۲.    
۱۷. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۱۲۸، خطبه ۱۷۰.    
۱۸. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۶۲، خطبه ۱۸۲.    
۱۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۰۷، خطبه ۱۸۲.    
۲۰. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۰۰.    
۲۱. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۰۹.    
۲۲. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۷، ص۵۹.    
۲۳. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۳۲۸.    
۲۴. ↑ ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۹۲.    
۲۵. ↑ لقمان/سوره۳۱، آیه۲۰.    
۲۶. ↑ سباء/سوره۳۴، آیه۱۱.    


• قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «سبغ»، ج۳، ص۲۲۰.    


رده‌های این صفحه : مفردات قرآن | واژه شناسی واژگان سوره سبا | واژه شناسی واژگان سوره لقمان
جعبه ابزار