• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سوره احقاف

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


صفحات قرآن کریم، صفحه ۵۰۲ قرآن کریم سوره جاثیه و احقاف
مقالات مرتبط: احقاف (مفردات‌قرآن)، سرزمین احقاف.


سوره احقاف چهل و ششمین سوره قرآن کریم بوده و در جزء بیست و ششم واقع شده و سوره‌ای مکی است.
[۱] زرکشی، محمد بن بهادر، ۷۴۵ - ۷۹۴ق، البرهان فی علوم القرآن (باحاشیه)، ج۱، ص۱۹۳.    



سوره احقاف
[۲] احقاف/سوره۴۶.    
به چهل و ششمین سوره قرآن کریم اطلاق می شود. این سوره از حوامیم بوده و به مناسبت از آن در باب صلات سخن رفته است.

«احقاف» نام سرزمین قوم عاد و نزدیک یمن است. در آیه ۲۱ سوره احقاف آمده است: «حضرت هود قوم خویش (عاد) را در سرزمین احقاف، از عذاب خدا بیم داد». نام سوره از همین آیه گرفته شده است.
[۳] احقاف/سوره۴۶، آیه۲۱.    


غرض این سوره انذار مشرکینی است که دعوت به ایمان به خدا و رسول و معاد را رد می‌کردند. و این انذار مشتمل است بر عذاب الیم برای کسانی که آن را انکار نموده، از آن اعراض کنند، و به همین جهت این سوره با اثبات معاد آغاز شده، می‌فرماید: ما خلقنا السماوات و الارض و ما بینهما الا بالحق
[۴] احقاف/سوره۴۶، آیه۳.    
و تا آخر سوره همین مطلب را مکررا خاطرنشان ساخته،
[۵] طباطبایی، محمد حسین، ۱۲۸۱ - ۱۳۶۰، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۸، ص۱۸۵.    
یک جا می‌فرماید و اذا حشر الناس... ،
[۶] احقاف/سوره۴۶، آیه۶.    
جای دیگر می‌فرماید و الذی قال لوالدیه اف لکما ا تعداننی ان اخرج... ،
[۷] احقاف/سوره۴۶، آیه۱۷.    
و باز جای دیگر می‌فرماید و یوم یعرض الذین کفروا علی النار اذهبتم طیباتکم... و نیز می‌فرماید و یوم یعرض الذین کفروا علی النار.
[۸] احقاف/سوره۴۶، آیه۲۰.    
[۹] احقاف/سوره۴۶، آیه۳۴.    
. و در آخر سوره می‌فرماید: کانهم یوم یرون ما یوعدون لم یلبثوا الا ساعة من نهار بلاغ... .
[۱۰] احقاف/سوره۴۶، آیه۳۵.    
[۱۱] مکارم شیرازی، ناصر، ۱۳۰۵، تفسیر نمونه، ج۲۱، ص۲۹۳.    


و در این آیات احتجاج بر یگانگی خدا و بر نبوت نیز شده، و اشاره‌ای هم به هلاکت قوم هود و قریه‌های پیرامون مکه رفته است، و به این وسیله مردم را انذار می‌کند. و نیز از آمدن چند نفر از طائفه جن نزد رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم خبر می‌دهد که بعد از شنیدن آیاتی از قرآن به آن جناب ایمان آورده، به نزد قوم خود بازگشتند، تا ایشان را انذار کنند.

۱. این سوره ۳۵ آیه به عدد کوفی (اصح اعداد)، ۳۴ آیه به عدد مکاتب تفسیری کوفه، بصره، شام، مکه و مدینه، ۶۴۴ یا ۶۴۸ کلمه و ۲۵۹۸ یا ۲۶۶۸ حرف دارد.
[۱۲] فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، ۷۲۹ - ۸۱۷ق، بصائرذوی التمییزفی لطائف الکتاب العزیز، ج۱، ص۴۲۸.    

۲. در ترتیب نزول، شصت و ششمین، و در ترتیب مصحف شریف، چهل و ششمین سوره قرآن است که پس از سوره جاثیه و پیش از سوره ذاریات نازل شد.
[۱۳] سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص۴۳.    

۳. پیش از هجرت در مکه نازل شد
[۱۴] سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص۴۱.    
و از سور مکی به شمار می‌آید؛
[۱۵] سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص۶۵.    
به جز آیات ۱۰، ۱۵ و ۳۰ که گفته‌اند مدنی است.
۴. از نظر شمار آیات از سور مثانی و به مقدار یک حزب قرآن است.
۵. بیست و هفتمین سوره از سور مقطعات است که با حروف مقطعه «حم» آغاز می‌شود.
۶. هفتمین و آخرین سوره از سور حوامیم است.
۷. هفتمین سوره‌ای است که با سوگند آغاز می‌شود.

۱. بیان عظمت قرآن.
۲. مبارزه با شرک و بت پرستی.
۳. عمومیت و گسترش دعوت پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم حتی برای جنیان.
۴. هدفدار بودن خلقت آسمان و زمین و جهان آفرینش.
۵. معاد و سرنوشت مؤمنان و کافران در قیامت.
۶. فرازهایی از تاریخ قوم حضرت هود (قوم عاد) و سرنوشت آنان.
[۱۶] حجتی، محمد باقر، ۱۳۱۱، پژوهشی درتاریخ قرآن کریم، ص۱۴۵.
[۱۷] رامیار، محمود، ۱۳۰۱ - ۱۳۶۳، تاریخ قرآن، ص۵۸۶.
[۱۸] جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، ج۱، ص۳۱۶.
[۱۹] هاشم زاده هریسی، هاشم، ۱۳۱۷، شناخت سوره‌های قرآن، ص۳۶۳.


قرائت سوره احقاف در هر شب و نیز روز جمعه
[۲۰] وسائل الشیعة ج۷، ص۴۱۱.    
و در نمازهاى نافله، مستحب است.
[۲۱] کشف الغطاء ج۳، ص۴۷۸؛
[۲۲] وسائل الشیعة ج۶، ص۱۴۶.    


۱. ↑ زرکشی، محمد بن بهادر، ۷۴۵ - ۷۹۴ق، البرهان فی علوم القرآن (باحاشیه)، ج۱، ص۱۹۳.    
۲. ↑ احقاف/سوره۴۶.    
۳. ↑ احقاف/سوره۴۶، آیه۲۱.    
۴. ↑ احقاف/سوره۴۶، آیه۳.    
۵. ↑ طباطبایی، محمد حسین، ۱۲۸۱ - ۱۳۶۰، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۸، ص۱۸۵.    
۶. ↑ احقاف/سوره۴۶، آیه۶.    
۷. ↑ احقاف/سوره۴۶، آیه۱۷.    
۸. ↑ احقاف/سوره۴۶، آیه۲۰.    
۹. ↑ احقاف/سوره۴۶، آیه۳۴.    
۱۰. ↑ احقاف/سوره۴۶، آیه۳۵.    
۱۱. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ۱۳۰۵، تفسیر نمونه، ج۲۱، ص۲۹۳.    
۱۲. ↑ فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، ۷۲۹ - ۸۱۷ق، بصائرذوی التمییزفی لطائف الکتاب العزیز، ج۱، ص۴۲۸.    
۱۳. ↑ سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص۴۳.    
۱۴. ↑ سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص۴۱.    
۱۵. ↑ سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص۶۵.    
۱۶. ↑ حجتی، محمد باقر، ۱۳۱۱، پژوهشی درتاریخ قرآن کریم، ص۱۴۵.
۱۷. ↑ رامیار، محمود، ۱۳۰۱ - ۱۳۶۳، تاریخ قرآن، ص۵۸۶.
۱۸. ↑ جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، ج۱، ص۳۱۶.
۱۹. ↑ هاشم زاده هریسی، هاشم، ۱۳۱۷، شناخت سوره‌های قرآن، ص۳۶۳.
۲۰. ↑ وسائل الشیعة ج۷، ص۴۱۱.    
۲۱. ↑ کشف الغطاء ج۳، ص۴۷۸؛
۲۲. ↑ وسائل الشیعة ج۶، ص۱۴۶.    


فرهنگ نامه فارسی علوم قرآن، برگرفته از مقاله «سوره احقاف(علوم قرآنی)».    
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۱، ص۳۰۸.    


رده‌های این صفحه : خواص آیات و سور | سوره‌های قرآن | قرآن شناسی
جعبه ابزار