سنت (دلیل)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سنت به گفتار، کردار و تقریر
معصوم علیه‌السلام اطلاق می‌شود.
سنت، یکی از
ادله اربعه و پس از قرآن دومین منبع
اجتهاد است.
لغت دانان، معانی گوناگونی برای «سنت» بر شمرده‌اند، که برخی از آنها عبارت است از:
طبق این معنا، «سنت» یعنی ادامه دادن، و این معنا از گفتار اعراب گرفته شده است که می‌گویند: «سنّت الماء اذا والیت فی صبّه».
عرب به ریزش پیاپی
آب «سنت» می‌گوید؛
طبق این معنا، هر جا واژه «سنت»
مطلق و یا با
قید «حسنة» به کار رود، به معنای شیوه و روش نیکو است و برای این که معنای شیوه نادرست و ناپسند را افاده کند، باید
مقید به قید «سیّئه» شود؛
بنابر این معنا، به روشی که مردم از آن پیروی کنند و برای آنان به صورت عادت در آمده باشد چه نیکو و چه ناپسند سنت گفته می‌شود.
اما سنت در اصطلاح
اصولیون به معنای گفتار، کردار و تقریر
معصوم علیه‌السّلام است؛ به این معنا که اگر
رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و
امامان معصوم مطلبی علیهم‌السّلام را فرموده و یا عمل کردند و یا دیگری انجام داد و آنها آن را تایید کردند، به آن سنت گفته می‌شود.
اصولیون اهل سنت فقط رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم را معصوم می‌دانند، اما عالمان شیعی،
حضرت فاطمه علیهاالسّلام و ائمه اثنی عشر علیهم‌السّلام را هم معصوم می‌دانند.
میان سنت و
قرآن سه فرق وجود دارد:
۱. قرآن کلام
وحی است و در مقام تحدی و
اعجاز نازل شده، ولی سنت این خصوصیت را ندارد؛
۲. قرآن
قطعی الصدور و سنت غالباً
ظنی الصدور است؛
۳. در
قرآن معمولا کلیات
احکام و قوانین بیان شده، ولی در سنت جزئیات و
فروع احکام نیز بیان گردیده است.
فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۴۹۰، برگرفته از مقاله «سنت (دلیل)».
